Doanh thu thị trường năm nay chỉ tăng 7%, FPT Shop & TGDĐ sẽ làm gì với gần 1.500 cửa hàng họ đã dựng lên?
Nếu năm 2013, người Việt phải bỏ ra trung bình tới 5,5 triệu đồng cho một chiếc smartphone thì chỉ 4 năm sau, tới năm 2016, con số này chỉ còn là 3,7 triệu đồng. Dự báo trong năm 2017 tới đây, mức giá sẽ tiếp tục giảm và đó chẳng thể là tin vui cho các nhà bán lẻ như FPT Shop hay Thế giới di động.
Tuy nhiên, có một vấn đề nghiêm trọng hơn cho các nhà bán lẻ. Đó là doanh số được dự báo tăng 19%, nhưng doanh thu thị trường dự báo chỉ tăng khoảng 7%, từ mức 73,3 nghìn tỉ lên mức 78,6 nghìn tỉ đồng trong năm 2017.
Trong khoảng thời gian từ 2013 - 2017, số lượng smartphone tiêu thụ ở Việt Nam tăng hơn 3 lần, nhưng giá trị thị trường chưa tăng tới gấp đôi. Điều này cho thấy giá trung bình khi mua 1 chiếc smartphone tại Việt Nam đang ngày một rẻ đi.
Thống kê cũng cho thấy, giá smartphone đã liên tục giảm. Năm 2013, người Việt phải bỏ ra trung bình tới 5,5 triệu đồng cho một chiếc smartphone thì chỉ 4 năm sau, tới năm 2016, con số này chỉ còn là 3,7 triệu đồng, thấp hơn 33% so với năm 2013.
Gfk dự báo trong năm 2017 tới đây, mức giá trung bình được chi trả sẽ tiếp tục giảm xuống chỉ còn khoảng 3,3 triệu đồng một chiếc.
Đứng ở góc độ người tiêu dùng, có thể thấy điều này khá có lợi. Họ có thể dễ dàng mua cho mình một chiếc smartphone có giá cả phải chăng.
Tuy nhiên, đứng về phía các nhà bán lẻ di động, đây là một tín hiệu đáng buồn hơn là vui. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi chiếc smartphone bán ra, nhà bán lẻ ngày càng thu được ít tiền hơn. Lợi nhuận biên của nhà bán lẻ tiếp tục bị bào mỏng.
Vì giá điện thoại không ngừng giảm, để duy trì mức tăng doanh thu, các nhà bán lẻ buộc phải liên tục mở thêm cửa hàng. Đó là câu chuyện của ngành bán lẻ di động giai đoạn 2014 – 2016. Tốc độ "2 ngày mở 1 cửa hàng" của Thegiodidong.com đã từng trở thành hiện tượng của thị trường bán lẻ trong nước.
Mặc dù vậy, theo thời gian, khi thị trường bão hòa thì việc có quá nhiều cửa hàng bắt đầu thành gánh nặng.
Doanh thu bình quân trên mỗi cửa hàng TGDĐ năm 2016 đã giảm khoảng 30%, từ mức 45,8 tỉ đồng năm 2014 xuống chỉ còn khoảng 32,5 tỉ đồng năm 2016, mức thấp nhất trong vòng 4 năm qua, ngang ngửa so với năm 2012 - khi thị trường mới được khai phá.
Từ đây, sự sa sút của ông lớn số 1 cũng cho thấy vấn đề chung của thị trường bán lẻ di động tại Việt Nam. Đó là thoái trào. Cả TGDĐ lẫn FPT Shop đều không còn mặn mà trong việc mở mới.
Năm 2017, Thegioididong.com không đặt mục tiêu mở thêm một số lượng cửa hàng cụ thể nào mà chỉ nói chung là kiểm soát chặt chẽ và nâng cao chất lượng phục vụ. Một cách nôm na, chuỗi bán lẻ di động sẽ tìm cách để "tối ưu hóa doanh thu trên từng điểm bán".
Còn như FPT Shop, CEO Nguyễn Bạch Điệp từng chia sẻ, 2 năm tới FPT Shop sẽ không mở mới cửa hàng nữa. Thay vào đó, chuỗi này sẽ nghiên cứu và chọn lựa một số hướng đi mới để tạo đà tiếp tục tăng trưởng doanh thu.
Điều này giải thích tại sao, năm 2016 vừa qua FPT Shop bất ngờ hợp tác với Vinamilk đi bán sữa, còn TGDĐ lấn sân sang thị trường điện máy, bách hóa, thậm chí là bán vé số - những ngành nghề vốn chẳng liên quan mấy tới bán lẻ di động là mấy.
