Gỡ "thẻ vàng" phải tính đến giải pháp đồng bộ, bền vững

Nếu không giải quyết được các vấn đề về khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”. (Ảnh TL)

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng – Trưởng Ban chỉ đạo về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) nhận định, bên cạnh những kết quả đạt được thì vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, yếu kém chậm khắc phục, chưa đáp ứng được xu thế hội nhập.

Ngày 23/10/2017, Ủy ban Châu Âu (EC) đã cảnh báo “Thẻ vàng” đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Châu Âu vì Việt Nam thực hiện chưa tốt quy định về IUU.

Ông Nguyễn Ngọc Oai - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thủy sản cho hay, hiện chúng ta đã triển khai hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển cho 31.500 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Hệ thống giám sát tàu cá bằng công nghệ vệ tinh Movimar.

Từ khi bị cảnh báo “thẻ vàng”, thông qua hình ảnh hệ thống giám sát tàu cá đã phát hiện 110 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài thuộc các tỉnh, Tổng cục Thủy sản đã ban hành 60 văn bản gửi các địa phương có liên quan để xử lý theo quy định.

Tuy nhiên, trong năm 2018, số vụ vi phạm tiếp tục tăng so với 2017 (năm 2018 xảy ra 85 vụ/137 tàu/1162 ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài) và trong 5 tháng đầu năm 2019 tiếp tục diễn biến phức tạp (đã xảy ra 41 vụ/69 tàu/271 ngư dân vi phạm). 

Khi bị cảnh báo “thẻ vàng”, 100% lô hàng thủy sản có nguồn gốc từ khai thác của Việt Nam bị kiểm khi xuất khẩu sang thị trường Châu Âu (EU).

Nếu không giải quyết được các vấn đề về khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”.

Trường hợp bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ” thì tất cả sản phẩm thủy sản từ khai thác của Việt Nam sẽ bị cấm xuất khẩu vào EU. Do EU là thị trường tín chỉ nên các thị trường khác có thể sẽ áp dụng biện pháp tương tự với hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam.

Tại phiên họp đầu tiên của Ban chỉ đạo quốc gia về IUU, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị cuộc họp ba vấn đề.

Thứ nhất, tập trung đánh giá kết quả đạt được, chỉ rõ những tồn tại hạn chế chậm khắc phục trong công tác chống khai thác IUU của các bộ, ban, ngành có liên quan và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trong thời gian qua.

Thứ hai, nghiêm túc đánh giá rút kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành chống khai thác IUU của các bộ, ban, ngành có liên quan và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển, chỉ rõ những yếu kém, bất cập trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện.

Thứ ba, tập trung thảo luận, xác định từng nhiệm vụ cụ thể gắn liền với trách nhiệm của từng bộ, ban, ngành và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển.

Từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể mang tính thực tiễn về công tác chỉ đạo, điều hành, đầu tư nguồn lực về vật chất, con người, cách thức tổ chức triển khai thực hiện để ngăn chặn, loại bỏ khai thác IUU, gỡ cảnh báo ‘Thẻ vàng” của EC đối với Việt Nam.