Tách bạch chức danh TGĐ và Chủ tịch HĐQT: Tránh hiện tượng “vừa đá bóng vừa thổi còi”

Một điểm đáng lưu ý giữa Nghị định 71 và Thông tư 121 đó là quy định về Chủ tịch Hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc.

Tại buổi họp báo chuyên đề “Quản trị công ty và Nghị định số 71/2017/NĐ-CP hướng dẫn về quản trị công ty áp dụng với công ty đại chúng” tổ chức ngày 28/7 ở Hà Nội, ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết quy mô doanh nghiệp niêm yết phát triển càng nhanh thì vấn đề quản trị công ty càng quan trọng. Đây được xem là vấn đề sống còn, mang lại sự phát triển bền vững cho các doanh nghiệp.

Nghị định 71 được nâng cấp trên cơ sở bộ khung Thông tư số 121/2012/TT- BTC của Bộ Tài chính (Thông tư 121) quy định về quản trị công ty đối với công ty đại chúng.

Nghị định này sẽ có hiệu lực từ ngày 01/8/2017 gồm 8 chương, 38 điều quy định về cổ đông và Đại hội đồng cổ đông, Hội đồng quản trị và thành viên Hội đồng quản trị, Ban Kiểm soát, ngăn ngừa xung đột lợi ích, công bố thông tin, giám sát và xử lý vi phạm. Một điểm đáng lưu ý giữa Nghị định 71 và Thông tư 121 đó là quy định về Chủ tịch Hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc.

Thông tư số 121/2012/TT- BTC của Bộ Tài chính quy định Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty đại chúng không được kiêm nhiệm chức danh Tổng giám đốc trừ trường hợp Đại hội đồng cổ đông công ty phê chuẩn tại Đại hội đồng cổ thường niên. Tuy nhiên, việc quy định cứng tại Nghị định 71 sẽ góp phần tách biệt chức năng giám sát và chức năng điều hành, tránh hiện tượng “vừa đá bóng vừa thổi còi” tại doanh nghiệp, nâng cao chất lượng quản trị công ty tại doanh nghiệp.

Nghị định đưa ra lộ trình áp dụng quy định này sau 3 năm kể từ ngày 01/8/2017 để doanh nghiệp có thời gian áp dụng. Với quy định của Nghị định 71 này thì cho đến năm 2020, việc tách bạch chức tăng Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc sẽ phải thực hiện triệt để.

Theo Bộ Tài chính, hiện tình trạng chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc đang tồn tại khá nhiều ở các công ty đại chúng, trong đó có nhiều doanh nghiệp niêm yết lớn, gây nên những quan ngại về xung đột lợi ích, tác động không tích cực đến tính minh bạch, công khai trong hoạt động quản trị, điều hành.

Quy định chủ tịch hội đồng quản trị không được kiêm nhiệm chức danh tổng giám đốc là một điểm mới đã được nhiều nhà đầu tư tổ chức, nhất là khối ngoại, kiến nghị nhiều lần và lần này được chính thức đưa vào dự thảo thông tư. Việc tách bạch quyền lợi, nghĩa vụ của hai chức danh là để tránh hiện tượng mâu thuẫn lợi ích cục bộ. Không ít trường hợp khi nắm giữ cả hai chức danh, các vị chủ tịch kiêm tổng giám đốc đã dồn lợi ích cho các công ty sân sau vốn là nơi họ có cổ phần chi phối thông qua việc ký kết các hợp đồng mua bán, phân phối sản phẩm, nguyên vật liệu hay chuyển nhượng các tài sản, dự án không theo giá thị trường, gây thiệt hại cho công ty đại chúng.

Một điểm mới nữa của Nghị định là việc quy định một thành viên Hội đồng quản trị của công ty đại chúng không được đồng thời làm thành viên Hội đồng quản trị quá 5 công ty khác. Tại thông tư số 121 quy định này chỉ áp dụng với công ty niêm yết. Việc đưa ra quy định này nhằm từng bước nâng cao chất lượng quản trị công ty, đảm bảo năng lực thực thi nhiệm vụ và tính bảo mật của các công ty đại chúng. “Quy định này cũng phù hợp với thông lệ quốc tế về quản trị công ty, đảm bảo hiệu quả hoạt động của thành viên hội đồng quản trị” - bà Lê Thị Thu Hà - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý Chào bán chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết. Nghị định này cũng đưa ra lộ trình áp dụng quy định này kể từ ngày 01/8/2019 để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị triển khai áp dụng.

Ông Phạm Hồng Sơn – Phó Chủ tịch UBCK Nhà nước cũng cho biết, tính đến ngày 27/7, VN-Index đạt chỉ số 733,8 điểm, HNX-Index đạt 99,43 điểm. Mức vốn hoá thị trường đạt 2.540 tỷ đồng, tăng 0,3% so với cùng kỳ năm 2016. Với mức vốn hoá này đạt 54,6% của GDP. Mức huy động vốn thị trường chứng khoán đạt 122,6 nghìn tỷ đồng, dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài tính đến cuối tháng 6 đạt 24 tỷ USD tăng 38,6% so với cùng kỳ 2016.