Nhà nước nên nắm quyền chi phối trong nhà máy sản xuất nước sạch
Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh sáng ngày 7.11, vấn đề nước sạch tiếp tục trở thành chủ đề nóng mà nhiều đại biểu quan tâm, bởi đây không chỉ là vấn đề đời sống dân sinh mà còn là vấn đề an ninh. Đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn Bình Dương) đặt vấn đề, việc mua bán, sáp nhập trong kinh tế thị trường là tất yếu. Tuy nhiên, nếu không cẩn trọng sẽ làm gia tăng tình trạng độc quyền thao túng thị trường.
Trao đổi với Lao Động về vấn đề này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.Hồ Chí Minh) cho rằng, việc kêu gọi nhưng doanh nghiệp tư nhân vào đầu tư nhà máy sạch là một chủ trương đúng. Ví dụ như Nhà máy nước sạch Sông Đuống hoặc các vùng miền, tư nhân đầu tư vào nhà máy nước sạch cũng khá nhiều.
Tuy nhiên, ông Nghĩa cho rằng tại các Nhà máy nước sạch ở những đô thị lớn như TP.Hồ Chí Minh và TP. Hà Nội thì Nhà nước nên xem xét để chiếm một phần chi phối trong các công ty này. Lý do ông Nghĩa đưa ra đề nghị này là vì thứ nhất nước sạch là vấn đề an ninh quan trọng. Đặc biệt, tại các thành phố lớn như TP.Hồ Chí Minh có khoảng 13 triệu dân, Hà Nội có khoảng 10 triệu dân hàng ngày dùng nước sạch. Nếu không kiểm soát được nguồn nước và việc cung cấp nước thì đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm, gây hệ quả nghiêm trọng.
Ngoài ra, theo vị đại biểu này, các nhà máy nước tư nhân họ có quyền chuyển nhượng, thoái vốn. Hiện Việt Nam không hạn chế việc doanh nghiệp nước ngoài sở hữu vốn trong các công ty nhà máy nước cung cấp nước sạch. Điển hình như tỉ phú Thái Lan mua 34 % cổ phần trong Nhà máy nước sạch Sông Đuống.
“Họ mua cổ phần được thì họ có quyền bán, sang nhượng cổ phần cho doanh nghiệp khác - thậm chí là một đơn vị nước ngoài mà họ có lợi. Nếu việc chuyển nhượng, thoái vốn mà ở trong nước thì không phải lo ngại. Điều tôi lo ngại nhất ở đây là việc chuyển nhượng vốn cho doanh nghiệp ở nước ngoài. Thậm chí họ có thể chuyển nhượng cho những doanh nghiệp mà ở đất nước họ đang cạnh tranh, tranh chấp chủ quyền với Việt Nam. Như ta đã biết, đã từng có việc sử dụng nguồn nước như một ‘loại vũ khí’ trong tranh chấp giữa các Quốc gia”, ông Nghĩa nói.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa nhấn mạnh, ở một số nước trên thế giới, có một số lĩnh vực, ngành nhạy cảm với an ninh quốc gia, với an ninh an toàn xã hội thì người ta vẫn cho tư nhân làm. Tuy nhiên, Nhà nước vẫn chiếm cổ phần chi phối. “Chính vì vậy, tôi đưa ra như thế để ta xem xét và suy nghĩ”, ông nói.
Ngoài ra, trong câu chuyện nay chúng ta cần phải nghiên cứu để đưa ra chủ trương, chính sách cho phù hợp. Đối với ngành cung cấp nước sạch có nên để tư nhân 100% hay không. “Tới đây tôi sẽ đề nghị ban hành khung pháp lý về quản lý, sản xuất và kinh doanh nước sạch”, ông Nghĩa nhấn mạnh.
