HR trong kỉ nguyên 4.0

Đầu tư vào nguồn nhân lực để có thể sẵn sàng cho các cơ hội đến từ cuộc cách mạng công nghệ 4.0 là mối quan tâm hàng đầu hiện nay của các doanh nghiệp Việt Nam. Để làm được điều đó, chiến lược phát triển nguồn nhân lực cũng cần phải thay đổi để đáp ứng được những thách thức của kỉ nguyên mới.

Với xu hướng đó, khái niệm “HR 4.0” (Human Resources: ngành quản trị nhân sự) đã và đang được nhắc đến thường xuyên hơn trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Cùng với đó là những hứa hẹn về sự “lột xác" của ngành nhân sự tại Việt Nam để đón làn sóng này. Vậy bản chất của trào lưu này là gì?

Tại sao phải có HR 4.0

Trong một khảo sát củaForrester (một công ty chuyên về nghiên cứu và tư vấn của Mỹ), 47% nhân viên tin rằng vào năm 2020, công nghệ sẽ đóng góp đến hơn một nửa doanh thu của công ty. Dự báo, sẽ có khoảng 1/3 các kỹ năng làm việc cơ bản hiện nay sẽ được thay đổi hoàn toàn vào năm 2020.

Sự sáng tạo, tính đổi mới, kỹ năng giải quyết những vấn đề phức tạp, khả năng thích nghi của cá nhân, kỹ năng đánh giá phân tích… là những kỹ năng mà các bạn trẻ cần thích ứng. Do vậy, các cơ sở đào tạo nhân lực cũng như các chiến lực tuyển dụng và giữ chân nhân tài cũng phải chuyển hướng nhanh chóng.

Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng đòi hỏi sự tiếp thu kiến thức, những kỹ năng tư học tự thích nghi với những cái mới. Trong thời đại công nghiệp lần thứ 4, mô hình kinh doanh thay đổi thường xuyên dựa trên sự phát triển của trí tuệ nhân tạo và kết nối vạn vật. Chính vì vậy, các chuyên gia cho rằng, đầu việc sẽ ít đi và sẽ thay đổi liên tục, từ đó tạo ra một cuộc đua về xây dựng kỹ năng làm việc cho từng cá nhân và lợi thế sẽ thuộc về những người cập nhật nhanh với sự thay đổi của công nghệ.

Vậy ngành nhân sự sẽ phải làm gì để bắt kịp với tốc độ sàng lọc nhân lực với tốc độ khủng khiếp như vậy – đó là câu hỏi không dễ trả lời.

Khi so sánh với các cuộc cách mạng trước đây, HR 4.0 đang phát triển ở tốc độ vũ bão. 2017 là kỉ nguyên của quản lý nhân sự dựa vào thông tin, mạng lưới vàdữ liệu. Và 2018 sẽ là thời điểm ngành nhân sự cần thay đổi nhiều hơn nữa, trong đó không thể không nói đến cách thức tuyển dụng.

Tinh tế hơn trong tuyển dụng

Một vấn đề nan giải với các nhà quản lý tuyển dụng là áp lực tìm đúng người, đúng việc và đúng thời điểm không chỉ trong thời đại 4.0 hiện nay. Tư duy người lao động đang thay đổi - khái niệm “đi xin việc" được thay thế bằng “chọn lựa” công việc mình thích. Ứng viên có thể từ chối đến buổi phỏng vấn, hoặc thậm chí nhảy việc chỉ sau một tháng đi làm.

Và lúc đó, 4.0 lại phát huy tác dụng. Công nghệ có thể giúp bạn giải quyết bài toán thu hút và quản lí nhân tài, bắt đầu từ những công việc nội bộ nhỏ nhất.

Trong bộ máy doanh nghiệp, vai trò chính của công nghệ là cải thiện hiệu suất và quy trình làm việc bằng các phần mềm tự động hoá. Công nghệ có thể đáp ứng những nhu cầu cơ bản của nội bộ như quản lí sắp xếp hồ sơ ứng viên đến theo dõi hiệu quả của đội ngũ tuyển dụng. Nhờ sự hỗ trợ củacông nghệ e-hiring, hiệu suất công việc được cải thiện, thời gian và công sức cho những đầu việc hành chính, giấy tờ được cắt giảm, đồng thời thông tin được lưu trữ chính xác và thuận tiện hơn cho mục đích thống kê, phân tích. Thông qua đó, đội ngũ tuyển dụng có thể tập trung cho công tác tìm kiếm và chăm sóc tài năng, và Ban Giám Đốc có nhiều thông tin hữu dụng hơn cho chiến lược phát triển nguồn nhân lực và đưa ra quyết định kinh doanh.

Một ứng dụng khá lớn của công nghệ trong chiến lược tuyển dụng chính là ứng dụng vào hoạt độngxây dựng thương hiệu doanh nghiệp. Chatbot, người trợ lí ảo đang “làm mưa làm gió" của các tập đoàn lớn Facebook và Microsoft, đóng vai trò rất quan trọng để tạo ấn tượng với ứng viên. Ứng viên chắc chắn sẽ ấn tượng hơn với fanpage với nhiều thông tin hấp dẫn về môi trường văn hóa của doanh nghiệp. Họ cũng sẽ ấn tượng bởi mộttrang tuyển dụngđược chăm chút về hình ảnh, một email tự động trả lời nhanh chóng hay khả năng kết nối mọi nơi mọi lúc bằng Internet.

Một ưu điểm lợi hại khác mà công nghệ mang đến chính là khả năng kết nối vạn vật của Internet. Đúng như tên gọi, Internet trong tuyển dụng sẽ giúp ứng viên kết nối bất kì lúc nào và bất kì nơi nào. Hồ sơ nộp qua kênh online một cách thuận tiện, hiệu quả cũng như là cách vận dụng công nghệ trong việc tương tác với ứng viên tại các giai đoạn của quá trình tuyển dụng, kể cả phỏng vấn (web, skype) sẽ giúp doanh nghiệp ghi điểm với những ứng viên tiềm năng.

Trước sự phát triển của công nghệ, có người lo ngại rằng công việc tuyển dụng và nhân sự sẽ dần mất đi chỗ đứng trong tổ chức. Với chúng tôi, đây là một tư duy sai lầm. Ngành nhân sự, về bản chất vẫn là một ngành nghề liên quan đến con người. Kỹ năng xử lý vấn đề giữ người với người, những vấn đề thuộc về nhận thức, tư duy, đánh giá về tính cách… là kỹ năng mà không có trí tuệ nhân tạo nào có thể thay cho trí tuệ của con người. Công nghệ không thay thế con người - công nghệ trao quyền cho con người đạt tới những điều không thể. Những nhà tuyển dụng khôn ngoan là những người biết tận dụng sức mạnh công nghệ để bứt phá trong cuộc cạnh tranh. Chính vì vậy, HR 4.0 đặt các chuyên gia nhân sự trước thách thức đổi mới bản thân, cập nhật kiến thức để thích nghi với trào lưu công nghệ mới.

Bạn không có thời gian để chần chừ: công nghệ đang phát triển mỗi ngày, và những phát kiến mới đang xuất hiện từng giây. Nếu chậm chân, bạn có thể bị đào thải trong cuộc tiến hóa này bất cứ khi nào.

Cuộc cách mạng nhân sự diễn ra theo 4 giai đoạn như sau:

• HR 1.0: Trong thời gian đầu, các công việc nhân sự được xử lí hoàn toàn thủ công. Công việc quản lí HR chỉ chủ yếu liên quan đến “phần cứng” như tính toán phúc lợi hay đảm bảo an toàn lao động.

• HR 2.0: Các công cụ sử dụng công nghệ bắt đầu lần đầu tiên được sử dụng trong công việc HR, giúpsắp xếp quy trình hợp lí và gọn gàng hơn. Đây cũng là giai đoạn nhân sự bắt đầu phát triển các kĩ năng cứng trong tuyển dụng và đào tạo nhân sự.

• HR 3.0:Internet xuất hiệnvà dần được áp dụng trong hoạt động HR, tuy nhiên chỉ là biện pháp hỗ trợ đằng sau “sân khấu lớn” mà không được tận dụng như một công cụ hay giải pháp hữu ích. Trước năm 2010, hầu hết trang website của công ty chủ yếu phục vụ mục đích bán và trưng bày sản phẩm. Ở giai đoạn này, hoạt động HR đã dần hướng sang phát triển kĩ năng mềmcủa nhân sự.

• HR 4.0: Internet phát triển mạnh mẽ hơn; lượng thông tin (dữ liệu) trở nên cực lớn thành nguồn dầu hỏa cho công nghệ. Máy móc trở nên thông minh hơn, thân thiện với con người hơn. Công nghệ phối hợp hài hòa với hoạt động nhân sự và tuyển dụng từ trong quy trình nội bộ đến giao tiếp với ứng viên, hình thành cácnền tảng e-hiringưu việt. Ở giai đoạn này, tư duy tuyển dụng cũng đã dần thay đổi: chú trọng nhiều hơn vềthương hiệu tuyển dụng và quản lí tài năng.

Nguyễn Phương Mai Giám đốc điều hành công ty tuyển dụng nhân sự Navigos Search