Doanh nghiệp tư nhân là trụ cột của nền kinh tế

Chưa bao giờ vai trò, vị trí của khu vực kinh tế tư nhân được khẳng định rõ nét trong nền kinh tế Việt Nam như hiện nay. Sức mạnh của khu vực này sẽ trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế.

Theo ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), trong thời gian qua, giới doanh nhân thường xuyên bàn luận về Chính phủ kiến tạo và những cam kết hành động vì sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân. Giới kinh doanh Việt Nam đang rất kỳ vọng vào quyết tâm cải cách, tạo sự hứng khởi cho công cuộc cải tổ mạnh mẽ nền kinh tế.

VietnamFDI.vn ghi lại ý kiến của ông Vũ Tiến Lộc về các nội dung này:

Sức mạnh kinh tế tư nhân

Tại Hội nghị Trung ương 5 (khóa XII), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Kinh tế tư nhân ngày càng đóng góp lớn hơn trong huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh, tăng trưởng kinh tế, cơ cấu lại nền kinh tế; tăng thu ngân sách nhà nước, tạo việc làm, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội”.

Nghị quyết 10-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường. Kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể cùng với kinh tế tư nhân là nòng cốt để phát triển nền kinh tế độc lập, tự chủ. Đặc biệt, Nghị quyết đã ghi rõ xoá bỏ mọi rào cản, định kiến, tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế tư nhân lành mạnh và đúng định hướng...

Sự thay đổi đột phá về tư duy, quan điểm với khu vực tư nhân rất rõ ràng. Và điều này tác động tích cực tới Chính phủ kiến tạo, hành động, tạo nền tảng vững chắc để Thủ tướng Chính phủ phất cao ngọn cờ cải cách, quyết liệt cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh, cải cách thể chế để phục vụ sự phát triển lành mạnh của kinh tế tư nhân.

Đây là một bước tiến mới nhằm thúc đẩy phát triển khu vực kinh tế tư nhân và toàn bộ nền kinh tế. Đồng thời, thể hiện đường lối quan điểm nhất quán của Đảng, Nhà nước về kinh tế tư nhân.

Đẩy mạnh cổ phần hóa trong giai đoạn 2017-2020 và Nhà nước sẽ không tham gia vào những ngành, lĩnh vực khu vực doanh nghiệp tư nhân có thể làm được, là những thông điệp mạnh mẽ để doanh nghiệp tư nhân sẵn sàng tham gia vào cuộc chơi này.

Cơ hội kinh doanh đang mở rộng cho khu vực kinh tế tư nhân khi kinh tế nhà nước đang thoái lui cùng với sự hoàn thiện của cơ chế, chính sách. Nền tảng để khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam lớn mạnh, vững vàng đang được tạo lập...

Vừa qua, VCCI và CIEM đã có một nghiên cứu độc lập và trình Thủ tướng Chính phủ các đề xuất cắt giảm điều kiện kinh doanh. Về mặt quản lý nhà nước, hiện nay hoàn toàn có thể cắt giảm một nửa trong số các điều kiện kinh doanh hiện tại. Bởi có một thực tế, điều kiện kinh doanh bất hợp lý đang bó buộc các ý tưởng sáng tạo của doanh nghiệp, thậm chí khiến doanh nghiệp không muốn làm ăn lâu dài.

Cái khó khăn của doanh nghiệp phải chịu là gánh nặng chi phí chồng chất mà họ đang phải gồng mình gánh chịu cao hơn so với các nước trong khu vực ASEAN.

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương về tổng chi phí kiểm tra chuyên ngành của các doanh nghiệp bỏ ra là rất lớn. Chi phí này lên tới 14,3 ngàn tỉ đồng và 28,6 triệu ngày công.

Như vậy, hàng tỷ đồng, hàng triệu ngày công của cả người dân, doanh nghiệp và cơ quan thực thi đã phải bỏ ra để tuân thủ các quy định về kiểm tra chuyên ngành, nhưng hiệu quả quản lý nhà nước lại không rõ ràng.

Các “rào cản” thị trường này tác động trực tiếp tới các doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp mới, các doanh nghiệp Startup - chính là một động lực quan trọng của tăng trưởng. Các can thiệp không cần thiết vào thị trường không chỉ làm méo mó thị trường mà còn tạo dư địa cho cơ chế xin-cho, hình thành các doanh nghiệp sống bằng quan hệ...

Tháo gỡ những nút thắt

Nếu không gỡ bỏ nút thắt về tư duy quản lý nhà nước này rất khó tạo được động lực lớn mạnh của khu vực kinh tế tư nhân. Và doanh nghiệp tư nhân sẽ vẫn chọn mô hình nhỏ để né tránh rủi ro pháp lý. Nến kinh tế sẽ không đạt được mục tiêu tăng trưởng bền vững nếu động lực tăng trưởng quan trọng thiếu động cơ lớn lên, mạnh hơn.

Đây là lý do các doanh nghiệp muốn nhìn thấy các hành động cụ thể từ các bộ, ngành trong việc cắt giảm điều kiện kinh doanh cũng như các quy định liên quan đến quản lý chuyên ngành. Hành động của Chính phủ sẽ quyết định hành động của cộng đồng kinh doanh.

Chính phủ hiện đang tiếp tục phát động một đợt cắt giảm mới, đưa ra yêu cầu là các bộ ngành tối thiểu phải cắt giảm từ 30% đến 50% các điều kiện kinh doanh. Bộ Công Thương vừa qua đã đề ra một chương trình hành động cắt giảm gần 700 điều kiện kinh doanh, có nghĩa là tới một nửa những điều kiện kinh doanh đang hiện hành lâu nay.

Vấn đề là các bộ, ngành có thực sự quyết tâm hay không. Các chương trình hành động và chỉ đạo như vậy là quyết liệt và đúng hướng. Nếu thực hiện được tất cả những điều đó thì sẽ tạo nên một bước chuyển mạnh mẽ cho môi trường đầu tư kinh doanh ở Việt Nam.

Trong nghị quyết của Đảng cũng nêu rất rõ là từ nay đến năm 2020, phải hoàn thiện cơ bản về thể chế kinh tế thị trường theo những chuẩn mực phổ biến của các nền kinh tế tiên tiến và hội nhập, coi kinh tế tư nhân là độc lập. Tổng bí thư, Bộ chính trị và Trung ương Đảng đã chỉ đạo quyết liệt cái công cuộc phòng chống tham nhũng, tập trung vào các vụ trọng điểm đã mang lại lòng tin.

Trong điều kiện gay gắt về cạnh tranh hội nhập, cải cách thể chế theo hướng công khai, minh bạch hiện nay, điểm yếu của nhiều doanh nghiệp mới được bộc lộ.

Kinh tế thế giới đang thay đổi, đặc biệt với cuộc cách mạng công nghệ lần thứ 4, rồi sự đảo chiều của thương mại đầu tư, tất cả những điều đó tạo nên một môi trường mới mà doanh nghiệp chỉ có thể trụ và phát triển được nếu anh thích nghi và điều chỉnh.

Đặc biệt là DN nhỏ và vừa không đáng bị cô đơn, mà họ cô đơn do chính sách chưa thực sự đóng vai trò yểm trợ để họ kết nối với các DN đầu tư nước ngoài (FDI). Hơn nữa bản thân các DN FDI cũng chưa thực sự tích cực kết nối với họ.

Cho nên việc hướng tới các mô hình kinh doanh mới trên nền tảng đổi mới sáng tạo là việc các doanh nghiệp phải tính. Bây giờ vấn đề là từng hộ nông dân, từng doanh nghiệp nhỏ phải nghĩ rằng cách mạng công nghiệp lần thứ 4 phải là con đường của mình chứ không chỉ là những doanh nghiệp lớn.

Cách mạng công nghiệp 4.0 giúp mọi thứ trở nên hết sức đơn giản, hãy cải tiến và sáng tạo từng khâu, từng công đoạn, từng công việc, kết nối với internet, với thương mại điện tử để tiếp cận thông tin, để quảng bá sản phẩm, để huy động các nguồn lực xã hội. Đấy chính là tư tưởng chính của cách mạng công nghệ lần thứ 4.

Cũng như vậy, nói đến tiếp cận thị trường thế giới cũng đừng nghĩ rằng chỉ doanh nghiệp lớn, bây giờ không còn là độc quyền của những doanh nghiệp lớn như những năm trước đây, nó là một mô hình kinh doanh mà các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoàn toàn có thể hướng tới và có lợi thế.

Lê Thuận