Vòng xoay cao tốc 34.500 tỷ 'đứng bánh' vì hết hạn vay vốn

Những cơn mưa lớn trong hai cơn bão số 5 và 6 vừa qua khiến vòng xoay Dung Quất nối với cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi bị sạt lở tan hoang khiến lớp vải địa kỹ thuật bị xé toạc như giẻ rách.

Công trình đình trệ vì "cạn tiền" 

Sau hơn một năm chờ xử lý lún, hiện công trình này vẫn trong tình trạng thi công dở dang, chưa thể kết nối với cao tốc gây khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Nước mưa từ trên cao chảy xuống khiến bờ đất ở vòng xoay này bị xói lở nặng, có nơi sâu hơn 2 m, kéo dài hơn 60 m. Lớp vải địa kỹ thuật bị rách tơi tả vương vãi khắp nơi trên công trường. 

Vòng xoay Dung Quất ngổn ngang chưa thể kết nối vào cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Ảnh: Minh Hoàng.

Trao đổi với PV, ông Hoàng Việt Hưng, Giám đốc Ban quản lý dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, thừa nhận vòng xoay Dung Quất chờ xử lý lún kéo dài nên đã hết thời hạn hiệp định của vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB). Công trình đình trệ vì "cạn tiền" từ lâu.

"Hết thời hạn hiệp định vốn vay WB, chúng tôi kiến nghị Bộ GTVT và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước xem xét bố trí từ nguồn vốn khác hơn 300 tỷ đồng để tiếp tục thi công vòng xoay Dung Quất. Tuy nhiên đến nay các Bộ, ngành vẫn chưa phản hồi", ông Hưng nói.

Trước tình trạng sụt lún, sai thiết kế trong quá trình phê duyệt, thi công gói thầu A3, cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, tháng 3/2017, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ từng gửi văn bản yêu cầu VEC chấn chỉnh công tác quản lý chất lượng, tiến độ thi công dự án này.

Bộ GTVT từng cảnh báo... hết hạn vay vốn 

Ông Thọ yêu cầu VEC chỉ đạo tư vấn, nhà thầu cùng các đơn vị liên quan kiểm tra, rà soát, khắc phục kịp thời đối với các đoạn đã thi công không tuân thủ tiêu chuẩn, kỹ thuật của dự án.

Đường nhánh của vòng xoay Dung Quất bị sạt lở tan hoang. Ảnh: Minh Hoàng.

“Các vị trí đường đầu cầu, cống bố trí máy móc thi công chưa phù hợp theo hợp đồng đã ký kết… Kiểm tra ngay các nhà thầu thi công bê tông nhựa lớp C19 với bề rộng khoảng 14 m tuy nhiên số máy lu chỉ bố trí tương đương bề rộng khoảng 7 m… ảnh hưởng đến chất lượng công trình”, công văn nêu.

Tháng 11/2018, ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải cùng đoàn công tác thị sát, kiểm tra, tiếp tục đốc thúc các đơn vị khẩn trương nghiên cứu giải pháp xử lý nền đất yếu nút giao Dung Quất.

Thời điểm này, ông Thọ từng cảnh báo chỉ còn 6 tháng, nếu không hoàn thành dứt điểm nút giao Dung Quất thì sẽ hết thời hạn hiệp định của vốn vay. Công trình sẽ không còn tiền để hoàn thiện các hạng mục còn lại. 

Liên quan đến những tồn tại ở dự án cao tốc, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Ngãi liên tục gửi nhiều văn bản đề nghị chủ đầu tư phối hợp giải quyết nhưng họ thờ ơ.

Trước tình hình này, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Tăng Bính gửi văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo VEC khẩn trương phối hợp với Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông Quảng Ngãi (đơn vị được giao làm đầu mối) để giải quyết dứt điểm các tồn tại, vướng mắc liên quan đến tuyến cao tốc.

Vải địa kỹ thuật rách tơi tả ở vòng xoay Dung Quất. Ảnh: Minh Hoàng.

"Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với trường hợp người dân cản trở giao thông trên tuyến đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi liên quan đến việc chậm phối hợp giải quyết của VEC", ông Bính nhấn mạnh. 

Sai phạm từ thiết kế đến thi công 

Cùng PV thị sát công trường ngày 22/11, ông Lê Văn Tuấn, kỹ sư xây dựng tại Quảng Ngãi, nhận định kết cấu "áo đường" ở vòng xoay Dung Quất chưa chuẩn. Khâu nghiệm thu vật liệu đầu vào và quá trình giám sát, lu lèn có "vấn đề". Nhiều điểm sạt lở lộ ra nhiều rễ cây mục, vải địa kỹ thuật rách tả tơi. Về nguyên tắc, vải địa kỹ thuật là màng lọc nên nhà thầu thi công phải phủ toàn bộ nền đường, không được để rách gây mất tác dụng bảo vệ công trình.

"Nhiều khả năng trong quá trình thi công, nhà thầu sử dụng đất đồi không đạt chuẩn, đất đá dồn cục khiến vải địa kỹ thuật bị xê dịch, nền đường mất ổn định. Mưa lớn kéo dài khiến cho công trình nơi đây bị sạt trượt, vải địa kỹ thuật bị bung ra rách nát", ông Tuấn phân tích.

Các chuyên gia nhận định, vòng xoay Dung Quất có thiết kế không phù hợp, cao độ nền đường không đủ tiêu chuẩn xử lý nền đất yếu gây ra tình trạng sụt lún quá mức.

Theo biên bản kiểm tra hiện trường ngày 29/5/2017, gói thầu A3 xảy ra vết nứt nền đường ở nút giao thông Dung Quất rộng từ 3 cm đến 10 cm kéo dài từ Km0 + 090 đến Km0 + 280. Theo số liệu quan trắc lún, tốc độ lún tại vị trí trên vào ngày 25/5 là 9 mm, ngày 26/5 là 16 mm.

Tư vấn giám sát CDM Smith Inc (TVGS) và bộ phận quan trắc lún từng cảnh báo và yêu cầu nhà thầu dừng đắp đất vào ngày 26/5/2018. Tuy nhiên, đến ngày 27/6/2017 lại tiếp tục xuất hiện vết nứt nền đường và lún trồi ngoài chân taluy bên phải nền đường nhánh A nguy hiểm cho công trình.

Tư vấn giám sát từng yêu cầu nhà thầu Giang Tô (Trung Quốc) dừng đắp nền đường ngay lập tức đồng thời phải hạ tải nền đường với khoảng ít nhất 1,5 m cho nhánh B, nhánh C1 (tức là phải đảm bảo quy trình 262-2000); tiếp tục quan trắc lún và chuyển vị ngang hai lần mỗi ngày, theo dõi chặt chẽ số liệu và báo cáo kịp thời đến tư vấn để phân tích.