TPHCM khẩn trương bắt tay thực hiện cơ chế đặc thù

Sáng 27/6, Báo Người Lao động tổ chức Hội thảo hiện thực hóa Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.

Tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV vừa bế mạc cách đây 3 ngày, Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM đã được thông qua với 481/487 đại biểu tán thành, chiếm tỉ lệ 97,37% tổng số đại biểu.

Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM (Nghị quyết 98) hướng tới khơi thông nguồn lực để TPHCM bứt phá. Việc thông qua Nghị quyết 98 thay thế Nghị quyết 54 là một trong 5 điểm nhấn của kỳ họp Quốc hội vừa qua.

Từ ngày 1/8, khi Nghị quyết 98 chính thức có hiệu lực, với nhiều chính sách đặc thù, đặc biệt là cho phép thí điểm những mô hình mới, cách làm mới, TPHCM sẽ có cơ hội tối ưu hóa mọi nguồn lực, tiềm năng sẵn có để phát triển vượt bậc. Đây là chìa khóa quan trọng không chỉ cho Thành phố mà còn thúc đẩy phát triển Vùng kinh tế trọng điểm phía nam cũng như lan tỏa cho cả nước. 

Nghị quyết đã có, song việc hiện thực hóa để sớm đưa Nghị quyết vào cuộc sống là điều quan trọng hơn. TPHCM khẳng định sẽ bắt tay ngay vào triển khai các đầu việc cần làm trên tinh thần quyết tâm, tập trung cao độ để đạt hiệu quả cao nhất, như Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã nói: "Cả nước đã vì TPHCM, giờ là lúc TPHCM phải tập trung thực hiện để vì cả nước". 

Thực tế, TPHCM đã chủ động, sẵn sàng đón nhận nghị quyết mới với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu. Thành phố phân công từng đầu việc cho các sở, ban, ngành, địa phương với trách nhiệm, nhiệm vụ rõ ràng nhằm triển khai đồng bộ, bảo đảm tiến độ và yêu cầu tương ứng 7 lĩnh vực, gồm: Quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; ngành nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy TPHCM và tổ chức bộ máy TP. Thủ Đức. 

Cơ chế, chính sách "khổng lồ" cho TPHCM

Theo ông Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, đây là cơ chế, chính sách đặc thù "khổng lồ" nhất từ trước đến nay mà Quốc hội thông qua, với 44 cơ chế, chính sách. Cụ thể, có 7 cơ chế kế thừa từ Nghị quyết 54; 4 cơ chế đã ban hành cho các địa phương khác; 6 cơ chế đang trong quá trình trao đổi, thông qua thời gian tới mà TPHCM được đi trước; 27 cơ chế, chính sách chỉ dành riêng cho TPHCM, chỉ TPHCM mới có.

Điều đặc biệt nữa, theo ông Cường, đây là một nghị quyết được sự đồng thuận rất cao từ đại biểu Quốc hội khi đạt hơn 97%. Điều đó cho thấy sự đồng thuận và ủng hộ rất cao đối với TPHCM với mong muốn khơi dậy mảnh đất của những con người năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới; không chỉ giữ vững mà phát huy hơn nữa tính đầu tàu của cả nước. 

Bà Lê Thị Huỳnh Mai, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TPHCM, Tổ phó Tổ công tác triển khai thực hiện Nghị quyết nêu rõ, rút kinh nghiệm từ Nghị quyết 54 không đạt như mong muốn, kỳ vọng, lần này TPHCM đặt mục tiêu là tổ chức thực hiện hiệu quả nhất, đáp ứng mong đợi của người dân Thành phố và cả nước.

Thành phố đã ban hành kế hoạch, trong đó đề ra những nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành. Tại Kỳ họp HĐND Thành phố sắp tới, UBND Thành phố sẽ trình 8 tờ trình tới HĐND Thành phố về các cơ chế, chính sách; các nội dung cụ thể về phát triển giao thông định hướng phát triển đô thị (TOD), thu hồi đất… Từng quý, Thành phố sẽ có từng nhiệm vụ riêng, từng đầu việc riêng để các sở, ngành hoàn thành.

Với sự quyết tâm của cán bộ sở, ngành, Thành phố đang bám sát kế hoạch của Quốc hội để hiện thực hóa Nghị quyết một cách tốt nhất. Dự kiến, trong năm 2023, Thành phố sẽ hoàn thành tất cả cơ chế, chính sách để thực hiện Nghị quyết. Hiện Thành phố đang phối hợp với Bộ KH&ĐT để ban hành nghị định sớm nhất nhằm triển khai Nghị quyết này.

Những việc cần làm ngay

Theo TS. Trần Đình Thiên, Nghị quyết 98 được ban hành không chỉ là thành công cho TPHCM mà còn là thành công của cả nước, tạo sự đột phá cho một hình mẫu phát triển mới, mở ra một hình mẫu của cả nước về đổi mới.

Một điều nữa mà TS. Trần Đình Thiên cực kỳ tâm đắc từ Nghị quyết này là cho phép TPHCM thí điểm những gì chưa có.

"Điều này rất quan trọng, là cơ sở pháp lý, một thể chế đảm bảo cho quá trình thực thi tới đây của TPHCM tránh được rủi ro, nhất là trong bối cảnh mọi thứ đang chậm lại, một bộ phần cán bộ, công chức e dè, không dám làm", ông Thiên nói.

Để hiện thực hóa Nghị quyết 98, vị chuyên gia này gợi mở 3 việc quan trọng cần làm ngay. 

Đầu tiên là công tác con người. Theo ông Thiên, một trong những cơ chế vượt trội trong Nghị quyết chính là cách tổ chức bộ máy phù hợp với vai trò, tầm vóc của TPHCM, cho phép Thành phố có cơ quan chức năng phù hợp với mình; cho phép chủ động biên chế cấp cơ sở.

Do đó, TPHCM cần tập trung sắp xếp lại bộ máy để hoạt động hiệu quả, phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng cá nhân, chịu trách nhiệm cá nhân, công việc có đầu mối rõ ràng... Đây chính là điều kiện hàng đầu để hiện thực hóa Nghị quyết này.

Thứ 2, theo ông Thiên, phải thống nhất quan điểm, nhận thức là thực hiện Nghị quyết mới hiệu quả không chỉ là nhiệm vụ của TPHCM, là việc riêng của TPHCM mà phải là sự hỗ trợ, phối hợp có hiệu quả, tích cực từ Trung ương. Trung ương phải có một sự đảm bảo mạnh mẽ để TPHCM thực hiện tốt, hiệu quả Nghị quyết. 

"Cơ chế, chính sách tại Nghị quyết này vượt qua thể chế thông thường, nếu không được hỗ trợ từ Trung ương và cơ chế đảm bảo thì khó thành công. Tất nhiên là bản thân TPHCM phải làm hết lòng, hết sức nhưng Trung ương phải có trách nhiệm để Nghị quyết thành công", TS. Trần Đình Thiên nhấn mạnh.

Thứ 3 là phối hợp hành động. TS. Trần Đình Thiên cho rằng cơ chế, chính sách này cần được mở ra cho cả 3 tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu. Các địa phương này đã liên kết trên nhiều lĩnh vực, giờ nếu được liên kết thể chế thì sẽ tạo ra sức mạnh rất lớn, tạo đà cho sự phát triển cho cả 4 địa phương.