Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư

Để TP.HCM ngày càng phát triển mạnh và “xứng tầm”, là cửa ngõ chính kết nối kinh tế Việt Nam với khu vực và thế giới, nhiều ý kiến chuyên gia đều cho rằng TP.HCM cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư quyết liệt hơn nữa.

Đầu tàu thu hút FDI

Theo thống kê, TP.HCM hiện dẫn đầu cả nước với 30% tổng thu ngân sách quốc gia, đóng góp 1/3 giá trị công nghiệp, 1/5 kim ngạch xuất khẩu và 1/5 quy mô kinh tế; đồng thời cũng dẫn đầu về thu hút vốn FDI. Nhiều nhà đầu tư đã và đang xem TP.HCM là điểm đến hấp dẫn, có nhiều điều kiện và cơ hội để phát triển sản xuất, kinh doanh. Lãnh đạo TP.HCM cũng đánh giá cao vai trò của các doanh nghiệp FDI đang hoạt động tại đây để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đến hết năm 2014, TP.HCM có 5.310 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư kể cả cấp mới và tăng vốn là 36,28 tỷ USD. Năm 2014, thu hút vốn FDI của TP.HCM tăng trưởng mạnh mẽ với tổng số vốn 2,88 tỷ USD, gấp gần 3 lần so với năm 2013. Cụ thể, có 457 dự án cấp mới, tổng vốn đăng ký là 2,88 tỷ USD, tăng 2,7 lần so với năm 2013 và 138 dự án đầu tư điều chỉnh tăng vốn. Riêng 2 tháng đầu năm 2015, TP.HCM thu hút hơn 500 triệu USD vốn FDI, tăng 170% so với cùng kỳ năm trước.

Dẫn đầu về lĩnh vực đầu tư là các dự án trong lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo với vốn đầu tư đăng ký đạt 1,65 tỷ USD, chiếm 57,2%. Lĩnh vực kinh doanh bất động sản tiếp tục nhận được sự quan tâm lớn của các nhà đầu tư nhằm đón đầu chu kỳ tăng trưởng mới sau một thời gian trầm lắng, tổng vốn đầu tư đăng ký cấp mới đạt xấp xỉ 635 triệu USD, chiếm 22,07%. Tiếp theo là lĩnh vực bán buôn và bán lẻ; sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác với 334 triệu USD vốn đầu tư, chiếm 11,63%.

Hiện có khoảng 550.000 người làm việc trong các doanh nghiệp FDI, tương đương 22,5% chỗ làm cho lực lượng lao động tại TP.HCM, góp phần không nhỏ trong vấn đề tạo việc làm, nâng cao mức sống của người dân.

Khối doanh nghiệp FDI cũng là khu vực có đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước. Cụ thể, ước tính năm 2014, các doanh nghiệp trong khối này đã nộp ngân sách gần 1,74 tỷ USD, tăng 22,9% so với cùng kỳ, cao hơn mức đóng góp của khối doanh nghiệp nhà nước (đóng góp khoảng 1,27 tỷ USD) và khối doanh nghiệp tư nhân (khoảng 1,43 tỷ USD). Nếu so sánh “tương quan lực lượng” thì điều này đặc biệt có ý nghĩa, bởi số lượng doanh nghiệp FDI là gần 5.000 doanh nghiệp, chỉ chiếm 2% số doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế của TP.HCM (hơn 238.000 doanh nghiệp). Trong năm 2014, khu vực có vốn FDI xuất khẩu đạt 11,2 tỷ USD, chiếm 38,4% trong tổng giá trị xuất khẩu của TP.HCM.

Theo ông Lê Thanh Hải, Bí thư Thành ủy TP.HCM, tác động tích cực của các doanh nghiệp FDI không chỉ thể hiện qua các con số “khô khan” vì các nhà đầu tư không đơn thuần dừng lại ở việc đưa vốn vào TP.HCM kinh doanh mà còn kéo theo việc đầu tư công nghệ, kỹ thuật, phương thức và bí quyết kinh doanh, tâm huyết và sự gắn bó với TP.HCM. Điều này là yếu tố quan trọng góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu.

Gỡ khó

Dầu vậy, theo phản ảnh của một số doanh nghiệp FDI, hoạt động của họ vẫn còn gặp nhiều khó khăn do thủ tục đầu tư rườm rà, thời gian giải quyết theo luật định còn kéo dài; lĩnh vực pháp luật lao động, xuất nhập cảnh còn nhiều bất cập, chưa tạo điều kiện để các doanh nhân được xuất nhập cảnh và cư trú thuận lợi, khó khăn trong việc tuyển dụng và sử dụng lao động phù hợp với quy định; thủ tục thuế, hải quan còn tốn nhiều thời gian do có nhiều quy định khác nhau; cần cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông và đầu tư đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực kỹ thuật cao.

Theo tiến sĩ Phạm Thái Lai, Tổng giám đốc Công ty TNHH Siemens, TP.HCM cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án giao thông như dự án tàu điện ngầm tuyến số 2, và cam kết có thể giúp TP.HCM cạnh tranh, phát triển bền vững hơn, tiếp tục tham gia tích cực vào các hoạt động trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp, đặc biệt trong chương trình hợp tác hỗ trợ các trường đại học kỹ thuật. Một số doanh nghiệp Nhật thì đề nghị TP.HCM đẩy mạnh phát triển công nghiệp hỗ trợ để tăng tỷ lệ nội địa hoá khi sản xuất tại Việt Nam, nhằm giảm giá thành sản phẩm.

Ông Thái Văn Rê, Giám đốc Sở Kế hoạch và đầu tư TP.HCM cho biết, từ ngày 1/7/2015, Luật Đầu tư sửa đổi và Luật Doanh nghiệp năm 2014 sẽ có hiệu lực với nhiều cải tiến đáng kể, như thể chế hóa quyền tự do kinh doanh, liên thông thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp, cải cách về con dấu, bãi bỏ các yêu cầu về điều kiện kinh doanh tại thời điểm đăng ký thành lập doanh nghiệp. Đồng thời, có thêm ưu đãi cho nhà đầu tư nước ngoài như miễn thuế nhập khẩu máy móc, vật liệu, phương tiện vận tải chuyên dùng, miễn giảm tiền thuê đất đối với các dự án khuyến khích đầu tư, rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp còn 3 ngày, thời gian cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư xuống còn 15 ngày…

Mặt khác, ông Rê cho biết, bên cạnh các quy định mới của Chính phủ thì TP.HCM sẽ triển khai đăng ký đầu tư trực tuyến, thời gian giải quyết được rút ngắn xuống còn 5 - 10 ngày làm việc, liên thông cấp giấy chứng nhận đầu tư, cấp mã số thuế, áp dụng dịch vụ chuyển phát kết quả hồ sơ cấp giấy chứng nhận đầu tư qua hệ thống bưu điện... Ngoài ra, TP.HCM tiếp tục đẩy mạnh hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư dưới nhiều hình thức, như tăng cường tiếp xúc, đối thoại với các doanh nghiệp để lắng nghe kiến nghị, giải quyết khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ cung cấp thông tin, góp phần đáng kể vào việc cải thiện niềm tin cho các nhà đầu tư về môi trường đầu tư của TP.HCM.

Theo ông Lê Hoàng Quân, Chủ tịch UBND TP.HCM, thành phố sẽ tiếp tục xây dựng các gói ưu đãi, hỗ trợ đặc biệt trong các lĩnh vực góp phần đào tạo lao động có chất lượng cao và các dự án có chuyển giao công nghệ nguồn, chú trọng vào các dự án có xây dựng trung tâm nghiên cứu–phát triển, tạo thêm niềm tin để thu hút thêm vốn FDI trong thời gian tới.

Ông Quân cho biết, TP.HCM quyết tâm tạo mọi điều kiện hỗ trợ tích cực cho nhà đầu tư nhưng không thu hút các dự án thâm dụng lao động mà thu hút các dự án áp dụng công nghệ cao, các dự án tập trung vào 4 nhóm ngành công nghiệp chủ lực (cơ khí, điện tử - công nghệ thông tin, hóa dược - cao su, chế biến tinh lương thực thực phẩm) và 9 nhóm ngành dịch vụ chất lượng cao (tài chính - tín dụng - ngân hàng - bảo hiểm; thương mại; vận tải, kho bãi, dịch vụ cảng - hậu cần hàng hải và xuất nhập khẩu; bưu chính - viễn thông và công nghệ thông tin - truyền thông; kinh doanh tài sản - bất động sản; dịch vụ thông tin tư vấn, khoa học - công nghệ; du lịch; y tế; giáo dục - đào tạo) theo quy hoạch của TP.HCM. “Đây là một trong những cơ sở hết sức quan trọng để thúc đẩy, chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế của thành phố”, ông Quân nhấn mạnh.

TP.HCM sẽ thực hiện điều chỉnh quy hoạch các khu công nghiệp, khu chế xuất và cụm công nghiệp phát triển theo hướng xanh, đổi mới trang thiết bị, gia tăng năng lực cạnh tranh; tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng các khu, cụm công nghiệp chuyên ngành để tạo điều kiện thuận lợi ứng dụng công nghệ cao; tập trung hoàn thiện cơ sở hạ tầng khu công nghệ cao giai đoạn 1 và chuẩn bị xây dựng cơ sở hạ tầng giai đoạn 2 để thu hút đầu tư lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao; tăng cường công tác đảm bảo an toàn, an ninh cho các doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh tại khu công nghiệp, khu chế xuất.

Đặc biệt, TP.HCM cũng tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện cơ sở hạ tầng và thu hút đầu tư vào các khu đô thị mới mới tại Thủ Thiêm, Nam Thành phố, Tây Bắc Thành phố, khu đô thị cảng Hiệp Phước...

Theo NĐT