Thương mại điện tử đạt 31 tỉ USD

Động lực mới của tăng trưởng hai con số

Theo ông Nguyễn Xuân Minh - Giám đốc thương mại điện tử quốc tế của Sunhouse, doanh số trên Amazon tăng gấp ba so với cùng kỳ năm ngoái, phần lớn từ chiếc xửng hấp. "Không phải sản phẩm quen thuộc của Sunhouse, cũng không quá phổ biến với người dùng Việt. Không ai trong chúng tôi ngờ đến, nhưng chiếc xửng hấp bán với giá 30USD lại là sản phẩm được ưa chuộng nhất" - ông Minh cho biết.

Câu chuyện của Sunhouse là ví dụ sinh động cho làn sóng xuất khẩu thông qua thương mại điện tử đang hình thành mạnh mẽ của doanh nghiệp Việt Nam. Thương mại điện tử đang trở thành “cửa ngõ xuất khẩu” mới, giúp doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng toàn cầu, giảm phụ thuộc vào trung gian và từng bước xây dựng thương hiệu quốc gia trên không gian số. Xu thế này được củng cố bởi sự tăng trưởng ấn tượng của thị trường thương mại điện tử trong nước.

Số liệu từ Bộ Công Thương, năm 2025, quy mô thương mại điện tử Việt Nam cán mốc 31 tỉ USD, tăng gấp hơn 2 lần so với năm 2020; chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước, 2/3 kinh tế số.

Với kết quả trên, bà Lê Hoàng Oanh - Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) - cho biết, Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm 10 quốc gia tăng trưởng thương mại điện tử nhanh nhất thế giới, với tốc độ trung bình 20-25%/năm và đứng thứ 3 về quy mô thị trường ở ASEAN (sau Indonesia và Thái Lan). Về góc độ pháp lý, bà Lê Hoàng Oanh cho hay, ngày 10.12.2025, Luật Thương mại điện tử đã được Quốc hội thông qua được kỳ vọng sẽ góp phần kiến tạo không gian phát triển mới, vừa đảm bảo minh bạch, trách nhiệm và tính pháp lý rõ ràng; vừa bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy chuyển đổi số bền vững và an toàn.

TMĐT đã và đang khẳng định vị thế là một trụ cột quan trọng của nền kinh tế số Việt Nam. Một trong những giá trị lớn nhất mà TMĐT mang lại là khả năng mở rộng thị trường cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh cá thể. Thông qua các nền tảng số, doanh nghiệp có thể tiếp cận hàng triệu khách hàng trên phạm vi toàn quốc, thậm chí vươn ra thị trường quốc tế mà không cần đầu tư quá lớn cho hệ thống phân phối truyền thống.

Gian lận thương mại, logistics vẫn là điểm nghẽn

Bên cạnh những thành tựu ấn tượng, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng cho rằng, quá trình phát triển TMĐT tại Việt Nam cũng đang đối mặt với không ít rào cản. Hạ tầng logistics ở một số địa phương còn hạn chế, chi phí vận chuyển cao, đặc biệt với các đơn hàng nhỏ lẻ và khu vực nông thôn, miền núi. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận dịch vụ TMĐT của người tiêu dùng và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Vấn đề gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, tranh chấp trong giao dịch trực tuyến còn diễn biến phức tạp, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng. Năng lực số của nhiều doanh nghiệp nhỏ và hộ kinh doanh vẫn hạn chế, chưa khai thác hiệu quả các công cụ số, dẫn đến hiệu quả kinh doanh trên nền tảng TMĐT chưa tương xứng với tiềm năng.

“Để TMĐT tiếp tục phát huy vai trò là động lực tăng trưởng mới, Việt Nam cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, việc đầu tư nâng cấp hạ tầng logistics, kho vận thông minh, kết nối giao thông liên vùng cần được ưu tiên, nhằm giảm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ giao hàng. Đẩy mạnh đào tạo kỹ năng số cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh và người lao động, giúp họ tham gia hiệu quả hơn vào môi trường kinh doanh trực tuyến. Việc hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường quốc tế cũng là yếu tố then chốt để thúc đẩy TMĐT xuyên biên giới. Hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các hành vi gian lận thương mại trên môi trường số sẽ góp phần củng cố niềm tin của người tiêu dùng, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh và minh bạch” - PGS.TS Nguyễn Thường Lạng khuyến nghị.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân, năm 2026 là năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển mới của đất nước. Trong bối cảnh đó, thương mại điện tử và kinh tế số tiếp tục được xác định là lĩnh vực tiên phong, là động lực then chốt thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, chuyển đổi xanh và tăng trưởng bền vững.

“Bộ Công Thương sẽ khẩn trương tổ chức triển khai hiệu quả Luật Thương mại điện tử; xây dựng và trình cấp có thẩm quyền ban hành Nghị định hướng dẫn luật, bảo đảm luật sớm đi vào cuộc sống. Đồng thời, triển khai hiệu quả Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, theo định hướng xanh, bền vững, cân bằng và bao trùm” - Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh.