Thủ tướng mời 45 ủy viên T.Ư tìm "thuốc" trị bệnh ì ạch giải ngân vốn đầu tư công

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng cho biết điểm đặc biệt của cuộc họp lần này có sự tham dự của 45 ủy viên Trung ương là các bộ trưởng, bí thư tỉnh ủy, thành ủy. 

Người đứng đầu Chính phủ khái quát lại tình hình khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra. Hiện các dòng vốn đầu tư kể cả đầu tư xã hội, nhà nước đều chậm so với nhiệm vụ.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Đầu tư công là một trong những giải pháp quan trọng để vượt qua khó khăn, giải quyết rất nhiều việc làm cho người lao động, góp phần tăng trưởng. "Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, cứ 1% đầu tư góp phần tăng GDP 0,06%", Thủ tướng nhấn mạnh.

Chế tài mạnh với người đứng đầu

Trách nhiệm của Chính phủ, các địa phương rất lớn trong điều hành đất nước, nhất là trong tập trung giải ngân đầu tư công gần 28 tỷ đô, tương đương 633.000 tỷ đồng.

Thủ tướng chỉ rõ thực trạng, các địa phương, các bộ ngành nhận nguồn vốn của nhà nước để đầu tư phát triển cho ngành mình, địa phương mình nhưng khi nhận vốn rồi không tổ chức thực hiện đến nơi đến chốn.

Điều này diễn ra nhiều năm, nhiều thập kỷ, nhất là những năm gần đây tỉ lệ giải ngân đầu tư công rất thấp. Năm nay có tiến bộ hơn, đã giải ngân trên 20%, tăng 8% so với cùng kỳ nhưng vẫn còn lượng vốn rất lớn chưa được giải ngân.

Do đó, người đứng đầu Chính phủ yêu cầu hội nghị lần này tập trung tìm nguyên nhân khách quan, chủ quan làm chậm chạp, ì ạch, kém cỏi trong giải ngân vốn đầu tư công, kể cả vốn ODA.

"Nguyên nhân chủ quan trong lãnh đạo, chỉ đạo của thành ủy, tỉnh ủy, UBND các tỉnh, ban quản lý dự án của các địa phương, kể cả khu vực nông thôn mới là ở chỗ nào?

Tìm nguyên nhân chủ quan là chính chứ không đổ cho khách quan để có trách nhiệm về sử dụng vốn đầu tư của nhà nước trong việc phát triển ngành, lĩnh vực của mình", Thủ tướng lưu ý.

Tại sao cùng cơ chế, chính sách đó nhưng có những địa phương giải ngân tốt, còn nhiều địa phương rất ì ạch? 

Thủ tướng yêu cầu tại hội nghị các bộ ngành, địa phương phải đưa ra những giải pháp khả thi để đạt mục tiêu giải ngân 100% vốn hiện nay.

"Anh đi tìm nguồn lực nơi này nơi khác nhưng mà để lại đống tiền ngay địa bàn của anh. Anh không chịu giải quyết, tại sao? Anh lại đổ khách quan này, khách quan khác, phải do trách nhiệm chúng ta không? Tôi mời bí thư, chủ tịch, bộ trưởng có mặt hội nghị này để có trách nhiệm với xã hội, đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu đưa ra những chế tài đối với người đứng đầu để nâng cao trách nhiệm của bộ trưởng, đặc biệt là bí thư, chủ tịch các tỉnh trong việc chậm trễ giải ngân vốn đầu tư công. 

"Anh không làm thì phải có biện pháp cho anh chứ. Nói hoài nói mãi không chịu làm. Lần này phải đưa ra chế tài", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng cho biết, ngoài biện pháp Quốc hội đã trao quyền cho Thủ tướng điều chuyển vốn đầu tư công của nhà nước, của TƯ từ địa phương này sang địa phương khác, ngành này qua ngành khác, từ công trình này qua công trình khác thì có những chế tài khác về thi đua khen thưởng với những chủ đề đặt ra, đánh giá cán bộ…

3 cái đọng phải giải quyết 

Thủ tướng: Không kiểm tra đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công, chúng ta vô trách nhiệm

Bên cạnh đó, Thủ tướng nêu những kinh nghiệm tốt: “Tôi mới kiểm tra Ninh Bình, HĐND họp mỗi tháng 1 lần để điều chuyển vốn từ công trình này qua công trình khác. Nhiều tỉnh cứ để 6 tháng họp 1 lần, không bao giờ chuyển vốn các công trình, cứ để ì ạch. Các địa phương khác có áp dụng kinh nghiệm của Ninh Bình không?".

Nhắc đến "bệnh" quan liêu, xa dân là một trong "bệnh" ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân, Thủ tướng đặt vấn đề với các địa phương là "có làm không, có bám sát nội dung không hay chỉ nói những điều chung chung, cụ thể không nắm được, trách nhiệm không rõ".

Thủ tướng nhấn mạnh hội nghị này sẽ đưa ra chế tài mạnh trong điều hành, xử lý và mỗi tháng phải họp kiểm tra việc giải ngân đầu tư công. Các đoàn kiểm tra TƯ, cấp tỉnh phải đi kiểm tra. "Không kiểm tra đôn đốc việc quan trọng này chúng ta vô trách nhiệm", Thủ tướng lưu ý.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu phải giải quyết 3 cái đọng: Không được để vốn đọng; không để nợ đọng; không để thủ tục đọng. Vấn đề phổ biến hiện nay ở các cấp các ngành do "bệnh" cửa quyền, tiêu cực. Phải có giải pháp mạnh để điều hành, xử lý, giải quyết đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công. Đây là nhiệm vụ chính trị cần thiết trong các tháng cuối năm.

Thủ tướng yêu cầu hội nghị cùng thảo luận, rút kinh nghiệm có quyết tâm để giải ngân vốn đầu tư công. "Tỉnh ủy, thành ủy các tỉnh chậm trễ cần có nghị quyết của tỉnh ủy, thành ủy để phân công, đôn đốc, còn cứ nói chung chung không giải quyết được", Thủ tướng gợi ý.

Tại hội nghị, Thủ tướng biểu dương những địa phương giải ngân tốt như: Nghệ An, Thái Bình, Hưng Yên, Phú Thọ, Ninh Bình, Bắc Ninh, Hà Nam, Lào Cai, Tiền Giang giải ngân từ 45% - 60, 70%.

Đồng thời, ông nêu đích danh các địa phương giải ngân quá chậm như: Quảng trị, Trà Vinh, Khánh Hòa, Hòa Bình, Thái Nguyên, Cần Thơ, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Đồng Nai giải ngân rất thấp, dưới 20%. Các tỉnh còn lại trên 25%.

“Tại sao có tỉnh làm tốt, tại sao có tỉnh trì trệ. Tôi nói thẳng thắn như vậy chứ đừng đổ khách quan”, người đứng đầu Chính phủ nhắc nhở.