M&A đang khiến PAN “hụt hơi”

“Hụt hơi” thực hiện chỉ tiêu lợi nhuận

Theo BCTC hợp nhất chưa kiểm toán Quý 2/2017, CTCP Tập đoàn PAN (HoSE: PAN) vừa công bố, kết quả lũy kế 6 tháng đầu năm ghi nhận doanh thu thuần đạt 1503 tỷ đồng, tăng hơn 18% so cùng kỳ. Trong đó, doanh thu xuất khẩu là 746 tỷ đồng và doanh thu nội địa là 756 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế đạt 101 tỷ đồng, giảm hơn 47% so với cùng kỳ. Thuyết minh BCTC Quý 2/2017, Cty mẹ cho biết cụ thể lũy kế 6 tháng 2017, doanh thu tài chính với mảng thanh lý tài sản đầu tư của Cty đạt 0 đồng. Cùng kỳ năm trước, mảng này mang về cho PAN 135,1 tỷ đồng...

Tổng cộng, doanh thu tài chính của PAN - Cty mẹ 6 tháng đầu năm từ 144,1 tỷ đồng của năm trước giảm xuống còn 12,6 tỷ đồng. Mất khoản lợi nhuận bất thường từ thanh lý tài sản đầu tư cả trăm tỷ đồng là nguyên nhân khiến lợi nhuận hợp nhất của PAN suy giảm đáng kể.

Vẫn phải “nuôi” DN điều

Một trong những nguồn đóng góp lớn vào tổng doanh thu 6 tháng đầu năm của PAN đạt tỷ trọng tới 37,5% là mảng kinh doanh hạt điều. Trong đó, Cty chuyên doanh điều lớn nhất của PAN thuộc về CTCP Chế biến hàng xuất khẩu Long An (Lafooco, LAF - HOSE).

Bài toán của Lafooco 6 tháng cuối năm và cả những giai đoạn tới hiện đang nằm ở chỗ giải nghẽn nguyên vật liệu. Sự phụ thuộc phần lớn nguyên vật liệu điều thô nhập khẩu để chế biến theo đó đòi hỏi 1 kỹ năng và quy trình quản trị rủi ro nhất định, đặc biệt khi phần lớn nguồn điều nhập, mà theo ông Nguyễn Duy Tuân - TGĐ Lafooco, đều đến từ châu Phi, khu vực mà các hợp đồng thương mại còn thực hiện mang tính “tùy ý”. Trong trường hợp sử dụng các công cụ phái sinh hàng hóa nhuần nhuyễn, Lafooco cũng chưa nắm chắc cơ hội giảm thiểu những rủi ro này và tiếp tục trở thành trụ cột doanh thu lớn của PAN.

Một điểm đáng lưu ý là mặc dù Lofooco rất “sáng giá” trong ngành điều nhờ thị trường xuất khẩu vững vàng (chủ yếu Châu Âu, Canada và đang mở rộng sang các thị trường khác), nhưng về lợi nhuận, cổ phiếu Lofooco vẫn đang trong diện cảnh báo và không được giao dịch do lỗ lũy kế còn tồn lại khá nặng (tính đến quý II/2017). Theo đó, lãi nhỏ trước thuế vài tỷ đồng/quý của Lafooco cũng không thể đảm bảo DN trang trải bớt lỗ và nuôi được mình. Cũng do đó, PAN muốn có lợi nhuận thực được ghi nhận hợp nhất từ mảng chiếm tỷ trọng doanh thu lớn và đang xuất khẩu “được mùa”, vẫn sẽ phải vừa đẩy mạnh tái cấu trúc, “nuôi” Lafooco, vừa “san sẻ” nguồn xuất khẩu chéo đến những Cty cùng mảng thực phẩm khác trong tập đoàn.

Liên kết và thương vụ M&A trường kỳ ở Bibica

PAN đang sở hữu cổ phần chi phối ở 4 Cty liên kết bao gồm: Bibica, Dịch vụ Xuyên Thái Dương, Liên Thái Bình, Thủy sản 584 Nha Trang. Theo BCTC chưa kiểm toán đến 31/6/2017, đầu tư tài chính của PAN vào các Cty liên kết tổng cộng đạt giá trị 391,7 tỷ đồng. Phần cổ tức được chia trong kỳ từ các Cty này là -11,3 tỷ đồng, lũy kế lợi nhuận sau khi mua Cty liên kết cuối kỳ đạt tới xấp xỉ 60 tỷ đồng, tương đương lũy kế lợi nhuận sau khi mua cuối 2016.

Nhìn lại báo cáo thường niên 2016 của PAN, các Cty liên kết - thành viên nói trên của PAN đều đang có đóng góp khá lớn vào doanh thu và lợi nhuận của PAN. Trong đó, khoản đầu tư vào Bibica (BBC-HOSE) chiếm giá trị lớn nhất (363,8 tỷ đồng tương đương hơn 43% cổ phần BBC). Mới đây, PAN đã tiếp tục chào mua công khai hơn 1.121.670 cổ phần BBC với mục tiêu nâng sở hữu lên thêm 7%, tức nắm quyền chi phối 51% cổ phần BBC thông qua PAN Food với mức giá chào mua trên 112.000đ/cp. Xem các chỉ số tài chính của BBC năm 2016, trên thực tế DN không đạt tăng trưởng khả quan, các chỉ tiêu lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh hay lợi nhuận sau thuế thu nhập DN đều tăng trưởng âm so với 2015, mặc dù doanh thu thuần và lợi nhuận gộp vẫn tăng dưới 1 con số. Trong trường hợp PAN Food thành công ở thương vụ M&A này sớm, cổ đông vẫn hy vọng việc ghi nhận lợi nhuận hợp nhất tốt của PAN sẽ tăng lên, với kế hoạch đặt ra khá cụ thể sẽ hỗ trợ BBC bằng marketing lẫn bán hàng.

Nhìn chung, so với tiến độ thực thi kế hoạch ì ạch đã diễn ra nửa năm qua, để đạt chỉ tiêu lợi nhuận hơn 200 tỷ đồng trong nửa cuối năm còn lại và vươn đến 100% chỉ tiêu là 320 tỷ đồng như đề ra, tăng trưởng lợi nhuận của PAN phải vượt tốc gấp đôi giai đoạn qua. Đây sẽ là thách thức không hề nhỏ với tập đoàn đang chọn hướng vừa đi vừa M&A.