Kinh tế 2019 đầy triển vọng

Ảnh minh họa

Theo Tổng cục Thống kê, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý 4 năm 2018 ước tính tăng 7,31% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ đó, GDP cả năm 2018 tăng 7,08%, vượt mục tiêu đặt ra ban đầu là 6,7%. GDP năm 2018 có mức tăng cao nhất kể từ năm 2008 trở về đây.

Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) cho thấy năm nay có khả năng đạt và vượt tất cả các chỉ tiêu mà Quốc hội giao, trong đó 8 chỉ tiêu vượt, 4 chỉ tiêu đạt. Chất lượng tăng trưởng được nâng lên, năng suất lao động tăng khẳng định tính kịp thời và hiệu quả của các giải pháp được Chính phủ ban hành, chỉ đạo quyết liệt các cấp, các ngành, các địa phương cùng nỗ lực thực hiện.

Chỉ đạo tăng tốc từ Chính phủ

Nhân dịp năm mới 2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có bài viết nhan đề "Nỗ lực đổi mới, sáng tạo, quyết liệt hành động, phấn đấu thực hiện thắng lợi toàn diện kế hoạch năm 2019, tạo nền tảng cho phát triển nhanh và bền vững" trong đó Thủ tướng chỉ ra 6 trọng tâm chỉ đạo điều hành để hoàn thành các mục tiêu đặt ra.

Theo đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định 2019 là năm rất đặc biệt - năm kỷ niệm 50 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thế nhưng, chúng ta bước vào năm 2019 trong bối cảnh tình hình quốc tế, trong nước dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường với những thời cơ thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại; chiến tranh thương mại, biến động tỷ giá, lãi suất, rủi ro trên thị trường tài chính, tiền tệ quốc tế gia tăng.

Theo Thủ tướng, với phương châm "Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả, bứt phá", Chính phủ ban hành các nghị quyết số 01 và 02 vào ngày đầu tiên của năm mới về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 và tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Đầu tiên là tập trung phát triển kinh tế; chú trọng củng cố nền tảng vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng... Chính phủ đề ra mục tiêu kiểm soát bội chi không quá 3,6% GDP; quản lý chặt chẽ, hiệu quả hơn tài sản công, nợ công. Năm 2019 cần tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ trong cơ cấu lại đầu tư, trọng tâm là đầu tư công; cần khẩn trương hoàn thiện pháp luật về đầu tư công; đẩy mạnh thực hiện, giải ngân ngay từ đầu năm.

Các nhóm nhiệm vụ khác như  phát triển văn hóa tinh thần, xã hội hài hòa với phát triển kinh tế; tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu; đẩy mạnh cải cách hành chính và phòng, chống tham nhũng, lãng phí cũng như tiếp tục củng cố quốc phòng, an ninh và đẩy mạnh công tác đối ngoại; đẩy mạnh thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội cũng được để cao trong Nghị quyết.

Những dự báo đầy triển vọng

Thành tựu tăng trưởng kinh tế ấn tượng năm 2018 cùng với những động lực tăng trưởng mới sẽ tiếp tục là lực đẩy cho tăng trưởng kinh tế năm 2019. Theo dự báo tăng tưởng kinh tế Việt Nam do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố mới đây, năm 2019, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam sẽ ở mức 6,6%. Còn theo kịch bản tăng trưởng cho năm 2019 của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (NCIF), nền kinh tế Việt Nam có thể đạt mức tăng trưởng 6,84 - 7,02%.

Với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 6,5 - 7% Quốc hội đề ra cho giai đoạn 2016-2020, Việt Nam đã đi được hơn một nửa đoạn đường với kết quả khả quan khi giai đoạn 2016-2018 tăng trưởng bình quân 6,7%. Tuy nhiên quá trình hội nhập với nhiều diễn biến bất ngờ đan xen cùng nhiều biến động chính trị khó thể lường trước hậu quả, thế nên chắc chắn kinh tế Việt Nam sẽ chịu nhiều áp lực lẫn tác động thậm chí là cùng bị cuốn vào vòng xoáy của làn sóng hội nhập. Với quy mô kinh tế nhỏ, việc ứng phó với các biến động trong tương lai của Việt Nam có thể sẽ gặp khó khăn hơn bởi dư địa tài chính, tiền tệ hạn hẹp nếu không có những giải pháp và kịch bản dự phòng để bảo toàn giá trị lẫn tăng trưởng ổn định của nền kinh tế.

Động lực nào cho năm 2019

Xét cùng những dự đoán về tình hình kinh tế toàn cầu trong năm sau, nhiều chuyên gia nhận định tăng trưởng Mỹ sẽ duy trì với các nền tảng kinh tế tương đối vững chắc tuy sẽ thấp hơn năm 2018 khoảng 0,3%, ở mức 2,6% (theo Seeking Alpha). Riêng kinh tế khu vực đồng euro tiếp tục chậm lại sẽ giảm còn 1,5% trong năm 2019 trong khi 2 nền kinh tế hàng đầu châu Á lại chứng kiến sự phục hồi yếu ớt của Nhật Bản và giảm tốc của kinh tế Trung Quốc.

Những xung đột thương mại căng thẳng rất nguy hiểm, không phải vì hậu quả nặng nề khó dự đoán, mà bởi vì chúng dễ dàng leo thang và vượt khỏi tầm kiểm soát. Thế nhưng nhiều chuyên phân tích đây lại chính là thời cơ tốt nếu Việt Nam biết tận dụng.Với cơ hội và thách thức phải vượt qua, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải cho rằng Việt Nam cần phải cải thiện đáng kể nhận thức và khả năng cạnh tranh của cộng đồng doanh nghiệp, người lao động trong nước.

“Cần cải thiện chất lượng của công tác điều hành và cải cách thể chế kinh tế. Cập nhật và cân nhắc các kịch bản điều hành cùng với hệ thống thông tin dự báo/cảnh báo kịp thời vẫn là nền tảng quan trọng. Tuy nhiên, công tác hoạch định chính sách cần thêm yếu tố “bình tĩnh” để tránh bị cuốn theo những diễn biến nhanh và quá mức của thị trường tài chính và các tiến bộ công nghệ”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) lưu ý việc chủ động giảm giá VND một cách khéo léo giữa mức mất giá của nhân dân tệ (CNY) so với USD là cần thiết để Việt Nam thích ứng trong cuộc chiến tranh thương mại. Viện trưởng VEPR nhận định nếu có chính sách tỷ giá phù hợp, thương mại Việt Nam hoàn toàn có thể hưởng lợi nhiều hơn từ cuộc chiến này, bên cạnh việc tiếp nhận nhiều đơn hàng chuyển dịch từ Trung Quốc.

Ông Dương Mạnh Hùng, Vụ trưởng Thống kê Tài khoản quốc gia, Tổng cục Thống kê lại lạc quan hơn khi chỉ rõ những động lực mới từ trong nước: “Nền kinh tế tiếp tục được bổ sung thêm nhiều năng lực sản xuất mới. Năm 2019 sẽ hoàn thành thêm 2,9 triệu m2 sàn xây dựng, nhà ở chung cư. Bên cạnh đó, 3 nhà máy nhiệt điện, công nghiệp chế biến chế tạo cũng bổ sung nhiều năng lực mới như nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, luyện cốc gang thép Formosa, sản xuất hóa chất Đạm Cà Mau và rất nhiều năng lực mới sẽ được hoàn thành, đi vào sản xuất năm 2019. Đây là những động lực cho tăng trưởng kinh tế 2019”.

Về tầm nhìn, để hưởng lợi từ tác khi chuỗi cung ứng sản xuất dịch chuyển từ Trung Quốc tới các nước láng giềng, Việt Nam cần cải thiện môi trường thể chế, kinh doanh và chất lượng lao động để đón đầu cơ hội này. Đặc biệt, từ 2019 Việt Nam phải thực hiện đầy đủ các cam kết quốc tế đã ký, nhất là các cam kết về mở cửa thị trường, cắt giảm thuế, sở hữu trí tuệ... sẽ mang lại cơ hội thu hút các nguồn lực từ nước ngoài.

Cùng với môi trường kinh tế vĩ mô ổn định hơn, niềm tin vào cải cách môi trường đầu tư kinh doanh được củng cố, vị thế của một nước thu nhập trung bình và ưu tiên thực hiện hiệu quả hội nhập kinh tế quốc tế như Việt Nam chắc chắn sẽ đón nhận nhiều cú hích chuyển mình cực kỳ triển vọng.

------

Bộ KH&ĐT dự kiến một số chỉ tiêu kinh tế chủ yếu của năm 2019:

* GDP tăng khoảng 6,6 - 6,8% so với năm 2018

* Tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 7 - 8% so với năm 2018

* Tỷ lệ nhập siêu so với tổng kim ngạch xuất khẩu dưới 3%

* Tổng vốn đầu tư phát triển toàn xã hội chiếm khoảng 33 - 34% GDP

*  Tốc độ tăng giá tiêu dùng (CPI) bình quân khoảng 4 - 5%

N.H