Doanh nhân Việt: Bản lĩnh để hội nhập
Trong sự thành công của kinh doanh và thành đạt của doanh nhân ngày nay đã ngày càng có thêm nhiều đóng góp quan trọng của người phụ nữ; và thế hệ doanh nhân, nhà lãnh đạo doanh nghiệp ngày càng bản lĩnh trên thương trường ngày nay đã và đang có các dấu ấn đặc biệt của những bóng hồng với triết lý sống, phương châm lãnh đạo tinh tế bên cạnh các đấng mày râu. Nhân dịp kỷ niệm 12 năm ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10) và 86 năm ngày Phụ Nữ Việt Nam (20/10), nhóm phóng viên của Đầu tư & Thương hiệu đã có dịp lắng nghe và ghi lại các ý kiến và thông điệp của các doanh nhân Việt, đặc biệt là doanh nhân nữ trước làn sóng hội nhập mạnh mẽ mang tính thời đại.
Bà Võ Thị Phương Lan – Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP Giao nhận vận tải Mỹ Á:
Khi Việt Nam tham gia TPP và các hiệp định thương mại quốc tế thì các các doanh nghiệp Việt Nam nói chung và doanh nghiệp logistics nói riêng có rất nhiều cơ hội tốt để phát triểnkinh doanh hơn trên sân chơi mới. Chắc chắn cũng sẽ kèm theo rất nhiều thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải thay đổi.
Theo tôi, muốn nâng cao năng lực canh tranh thì điều đầu tiên là đầu tư về con người, phải nhanh chóng nâng cao nhận thức, trình độ nghiệp vụ lẫn kỹ năng ngoại ngữ cho nhân viên. Thứ hai là đầu tư đổi mới đồng bộ công nghệ thông tin trong mọi hoạt động quản trị chuỗi cung ứng logistics. Thứ ba là phải đầu tư vào chiều sâu tức là vào cơ sở hạ tầng như đối với Mỹ Á thì tập trung vào khu bãi, các phương tiện vận chuyển, làm sao để quản lý thành công hệ thống vận chuyển bằng ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ nhu cầu của khách hàng.
Đặc biệt trong thời kỳ hội nhập như hiện nay đòi hỏi người quản lý phải luôn thay đổi để kịp với tốc độ phát triển, nâng cao tầm hiểu biết và làm việc bằng cái tâm. Quan trọng nhất là phải luôn luôn giữ gìn được chữ “tín” cho doanh nghiệp của mình trong lòng khách hàng và đối tác thì mới có thể trụ vững.
ThS.Đỗ Thành Tích - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty TNHH Tân Tín Thành (Thương hiệu INTOC):
Thời kỳ hội nhập đồng nghĩa với cạnh tranh rất gay gắt không chỉ trong khu vực mà toàn thế giới thì sức sép đối với doanh nghiệp Việt Nam cụ thể là doanh nghiệp nhỏ và vừa là rất lớn.Vì thế không có gì hơn để một doanh nghiệp thật sự có chỗ đứng vững chắc là phải luôn sáng tạo. Bản thân doanh nghiệp chúng tôi cũng lựa chọn một con đường đi rất là khác tại thị trường Việt Nam khi nhận thấy thực trạng các công trình bị thấm dột rất nhiều.
Với kinh nghiệm vừa là nhà sản xuất, vừa là đơn vị thi công, tôi và đội ngũ nhân viên luôn không ngửng sáng tạo thêm những sản phẩm mới để thương hiệu INTOC tiếp tục phát huy nền tảng từ ngày đầu được thành lập. Định hướng để INTOC không chỉ có 7 bằng sáng chế và giải pháp hữu ích mà phải không ngừng nghiên cứu tạo ra nhiều sản phẩm trong lĩnh vực xây dựng, nhất là vật liệu chống thấm. Ý thức được nền tảng của doanh nghiệp trong cạnh tranh chính là sự khác biệt nên mỗi doanh nghiệp cần phải đầu tư sáng tạo để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, khách hàng và xã hội. Tôi cho rằng cần phải có sự liên kết chặt chẽ hơn giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp; Nhà nước cần tạo ra những chính sách, cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp cùng ngành thậm chí khác ngành cùng bắt tay nhau tạo ra sáng kiến thiết thực phù hợp với bối cảnh kinh tế và sức khỏe doanh nghiệp Việt.
Tôi còn tâm niệm 1 câu của học giả Nguyễn Hiến Lê nói: “Làm giàu là một thành công, nhưng chưa trọn vẹn”. Tôi hiểu ẩn ý của ông và luôn cố gắng phải làm được một cái gì đó để giúp ích cho đời và cũng hi vọng rằng giới doanh nhân dù có bận rộn với “hội nhập” đến đâu thì cũng đừng quên một trách nhiệm đầy tính nhân văn khác là đóng góp một phần cho sự phát triển tri thức tương lai và những mảnh đời còn khó khăn như là một phần tất yếu trong sự phát triển của doanh nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Thanh Hương - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty CP SX - TM Nguyên Thanh Hương:
Với nhiều người vẫn còn băn khoăn liệu hội nhập sẽ là rào cản hay đòn bẩy để doanh nghiệp phát triển thì theo tôi cần phải xét tùy theo hoàn cảnh, điều kiện của từng doanh nghiệp để họ tự đặt mình vào vị trí đó mà suy nghĩ.Nhìn chung hầu hết các doanh nghiệp đều mong muốn bằng giải pháp thiết thực nào đấy để xóa bỏ hết những rào cản, biến cơ hội trở thành đòn bẩy giúp doanh nghiệp vững vàng hơn. Bản thân tôi là người trực tiếp đang lãnh đạo doanh nghiệp cũng từ lâuđã đưa ra định hướng cụ thể cho vấn đề hội nhập này, nhất là khi doanh nghiệp của tôi đưa vào hoạt động thêm một nhà máy chuyên cung cấp dầu vỏ hạt điều tinh chiết và bã vỏ hạt điều. Chúng tôi không chỉ muốn phát triển trong phạm vi trong nước nữa mà phải càng ngày càng phấn đấu hơn để thương hiệu của mình xứng tầm quốc tế.
Hiện tại, giới doanh nhân rất năng động bởi họ có nhiều cơ hội để tiếp thu những kiến thức quốc tế, thụ hưởng kinh nghiệm mà các bậc cha anh đã đúc kết để tiếp bước sáng tạo trong công việc. Những điều này làm cho họ rất năng động, có những kiến tạo rất xuất sắc mà bản thân tôi đánh giá rất cao về họ. Còn riêng về các nữ doanh nhân thì ai cũng như ai đều muốn mình sẽ là những bông hoa đẹp nhất, những bông hồng vàng trên thương trường cũng như các đấng mày râu, dần thoát khỏi sự bó buộc chỉ trong gia đình. Các nữ doanh nhân muốn mình phải tự khẳng định năng lực của mình, đứng ngang tầm với đấng mày râu, theo đúng tiêu chí là đàn ông làm được thì phụ nữ cũng sẽ làm được, thậm chí là có thể xuất sắc hơn.
Bà Lưu Thị Thanh Mẫu - Tổng giám đốc Công ty Đầu tư & Xây dựng Phúc Khang:
Điều quan trọng nhất để doanh nghiệp phát triển bền vững là cần phải có chiến lược và bản thân người lãnh đạo phải đặt ra cam kết với chính chiến lược đấy để dẫn dắt tập thể đi đúng với phương hướng đề ra. Bởi nếu làm việc mà không có chiến lược mà chỉ là tư duy đối phó thì sẽ không lâu dài, không tạo được sự đột phá. Thứ hai là phải kiên định với chiến lược đấy dẫu nhiều khó khăn ban đầu. Đối với Phúc Khang khi định hướng phát triển bất động sản phải là những công trình xanh ở giai đoạn đầu rất là khó nhưng bản thân tôi vẫn trung thành và kiên định với chiến lược đấy.
Để chiến lược phát huy hiệu quả và doanh nghiệp phát triển bền vững cũng đòi hỏi chữ “tâm”. Tâm ở đây là mình phải để tâm trong mọi sản phẩm, chăm chút từng thiết kế, giải pháp thiết kế tiết kiệm rồi chất lượng khi đến tay khách hàng. Bên cạnh đó, cần phải có chữ “trí” để thúc đẩy những người giỏi người tài giúp mình, trao vào tay những cố vấn chuyên gia có kinh nghiệm, được đào tạo bài bản từ nước ngoài thì sẽ giúp ích gia tăng sức mạnh nội tại. Chữ thứ ba là “uy tín”, phải thật sự coi trọng uy tín để giúp nâng tầm thương hiệu chung cho doanh nghiệp.
Tôi cho rằng cần phải thay đổi suy nghĩ về áp lực đối với doanh nhân bởi vì nếu cho rằng phát triển nghể nghiệp là một lẽ sống của doanh nhân thì áp lực đối với họ chỉ là thử thách thôi, không thể là vấn đề tiêu cực được. Khi làm việc là học cống hiến, khi làm việc họ đang trải nghiệm lẽ sống của họ và đấy là tình yêu của họ. Sau những áp lực đấy, chúng tôi cảm thấy ý nghĩa của cuộc sống.
Đối với doanh nhân nữvẫn có sự ràng buộc là làm sao để phát triển sự nghiệp mà vẫn cân bằng với gia đình, đâu đó vẫn còn những suy nghĩ phong kiến. Tôi nghĩ rằng nếu thông minh trong cách thiết kế cuộc sống,sử dụng thời gian ít nhưng chất lượng cũng là cách để nữ doanh nhân giảm bớt áp lực. Trời ban cho phụ nữ sự tinh tế, khéo léo nên chỉ cần họ vận dụng đúng thì họ có thể chăm sóc gia đình lẫn điều hành doanh nghiệp thành công.
Đó không phải là áp lực chỉ là tất yếu để phát triển. Chúng ta không chối bỏ một người phụ nữ Việt Nam phải giỏi việc nước đảm việc nhà bằng cách là hãy đem sự khéo léo của mình, để tâm vào mọi việc thì chúng ta sẽ sống chung được với sự phát triển của gia đình và doanh nghiệp.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng – Tổng giám đốc Viettel:
Đằng sau một người đàn ông thành đạt luôn có bóng dáng của người phụ nữ. Nếu nhìn rộng ra, tôi cũng có thể nói rằng, thành công của Viettel có đóng góp không nhỏ của những người phụ nữ. Những đóng góp của chị em đối với tập đoàn chắc chắn là nhiều hơn tỷ lệ 30% của lực lượng này trong tổng quân số.
Phụ nữ Viettel đã chinh phục và khẳng định mình trong tất cả các lĩnh vực.Đây chính là lực lượng quan trọng để gây dựng ấn tượng, hình ảnh tốt đẹp về Viettel, tạo nên giá trị và thuyết phục gần 90 triệu khách hàng trên toàn cầu sử dụng dịch vụ của chúng tôi. Nhiều người đã thốt lên rằng, phụ nữ Viettel như những siêu nhân vậy. Phụ nữ, khi đã muốn là họ làm được. Tôi cảm nhận sâu sắc điều ấy. Bởi tôi luôn nhận ra và ngưỡng mộ ở chị em phụ nữ Viettel, đó là không bao giờ chùn bước trước áp lực. Các chị em chưa bao giờ lấy lý do mình là phụ nữ để chọn một con đường đi dễ dàng.Nhìn về tương lai, Viettel cần sự kết dính của phụ nữ như những người vợ trong gia đình để phát huy sức mạnh tổng lực; cần tư duy trực quan, có cảm xúc, gần với cuộc sống của người phụ nữ để kinh doanh luôn hướng tới khách hàng; cần sự bền bỉ, dẻo dai của chị em để vượt qua khó khăn; cần những chăm sóc rất nhỏ, bữa cơm, cốc nước, cái nhìn thương cảm của người mẹ để có sức làm những việc rất lớn.
Bà Hà Thị Vinh - Giám đốc Công ty TNHH Gốm, sứ xuất khẩu Quang Vinh (Hà Nội):
Là một doanh nghiệp sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ có đến 95% sản phẩm của công ty xuất khẩu sang 20 nước trên thế giới, nên Quang Vinh luôn đặt ra 3 thách thức để vượt qua: Thứ nhất, sản phẩm gốm sứ hiện đại muốn cạnh tranh, muốn phát triển trước tiên phải đổi mới công nghệ. Thứ hai là sáng tạo ra những đề tài nghiên cứu khoa học, những dòng sản phẩm mới. Thứ ba là hợp lý hóa trong sản xuất để tiết kiệm chi phí đầu vào.
Trong những năm qua, công ty luôn tạo việc làm ổn định cho 300 lao động, chủ yếu là lao động nữ, với mức lương trung bình gần 4,5 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, nhằm giúp các gia đình chị em phụ nữ khó khăn, doanh nghiệp còn có Quỹ “Tương thân tương ái” giúp cho chị em sửa chữa nhà cửa, ổn định cuộc sống; “Quỹ Khuyến học” hỗ trợ con em công nhân lao động có thành tích cao trong học tập…Với trải nghiệm của mình, tôi cảm nhận rõ phụ nữ làm doanh nhân gặp nhiều bất lợi hơn so với nam giới, do vừa phải làm thiên chức làm vợ, làm mẹ, lo cho gia đình con cái, một phần làm kinh tế, phát triển doanh nghiệp.
Để thành công, người nữ doanh nhân phải có bản lĩnh, tự tin, đổi mới sáng tạo làm ra những sản phẩm hàng hóa đạt chất lượng được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Vì thế, phụ nữ làm kinh doanh phải trau dồi cho mình bản lĩnh tự tin, quyết chí để xây đựng được sự tín nhiệm cao. Khi đã cam kết với đối tác cũng như với người lao động, người lãnh đạo luôn phải hoàn thành đúng chuẩn theo thời gian. Tôi cũng mong Nhà nước cần quan tâm hơn nữa để các doanh nhân nữ làm chủ doanh nghiệp và đặc biệt có nhiều doanh nghiệp có nhiều lao động nữ.
Trong xu thế hội nhập, doanh nhân nữ nói riêng và cộng đồng doanh nghiệp nói chung đang gặp rất nhiều khó khăn, do 95% doanh nghiệp ở Việt Nam có quy mô vừa và nhỏ nên thường thiếu vốn, công nghệ...
Bà Phạm Thị Huân – Tổng giám đốc Công ty Ba Huân, Nữ nông dân đầu tiên của Việt Nam được FAO vinh danh “Nông dân điển hình” thế giới của Liên Hiệp Quốc:
Thật vinh dự vì vừa qua tôi được nhận giảithưởng danh giá “Nông dân điển hình” thế giới cho 5 nông dân được lựa chọn từ 45 quốc gia tại Thái Lan và càng tự hào hơn khi là nữ nông dân Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng này. Tôi chỉ mong muốngiúp các hộ nông dân vùng ĐBSCL chuyển dịch từ trồng trọt sang nuôi vịt lấy trứng một cách chuyên nghiệp hơn theo tiêu chuẩn thế giới. Đặc biệt là thông qua đấy tạo việc làm cho nhiều nữ nông dân và giúp cải thiện được vị thế của họ trong cộng đồng trong bối cảnh nông dân phải chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để thích ứng với biến đổi khí hậu.
Sau khi Nhà nước tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển, Tôi quyết định thành lập doanh nghiệp và phát triển dần tới như ngày hôm nay. Trong chuỗi liên kết 4 nhà chăn nuôi an toàn sinh học của chúng tôi, người nông dân được hỗ trợ về vốn, con giống, kỹ thuật phòng chống dịch bệnh, được bao tiêu đầu ra toàn bộ sản phẩm với giá cả ổn định. Chúng tôi mong muốn đời sống của bà con nông dân ngày càng khấm khá, ổn định.Công ty Ba Huân đã khởi công nhà máy xử lý trứng gia cầm và thực phẩm sạch tại huyện Phúc Thọ (Hà Nội).
Dự kiến, cuối năm nay, nhà máy sẽ đi vào hoạt động. Nông dân tại Hà Nội và khu vực lân cận tham gia chuỗi chăn nuôi sạch, khép kín từ trang trại cho tới bàn ăn của chúng tôi. Nhiều nông dân sẽ không phải lo lắng về đầu ra cho sản phẩm nữa và người tiêu dùng cũng sẽ được sử dụng trứng.Quả trứng gà, trứng vịt Việt Nam tự tin đi vào các khách sạn quốc tế, các công ty, doanh nghiệp dùng trứng làm nguyên liệu chế biến thực phẩm. Đó là mong muốn lớn nhất của tôi để nâng tầm thương hiệu Việt trong bối cảnh hội nhập.
Phạm Tuấn