Brexit và sự “phức tạp hóa” FTA Việt Nam – EU

Theo Chứng khoán Maybank Kimeng VN, dù sự cân bằng hơn đã đến vào sau phiên thị trường tài chính toàn cầu hoảng loạn hôm 24/6, nhưng thật khó để nói điều gì sẽ tiếp diễn trong những ngày tới.

Brexit có thể sẽ ảnh hưởng tiềm năng thương mại trong tương lai khi hiệp định thương mại tự do EU – Vietnam – EVFTA (đã ký tháng 12/2015 nhưng vẫn chưa được Nghị Viện Châu Âu thông qua) có thể bị tách thành hai FTA: một là giữa Việt Nam và nước Anh, một còn lại là giữa Việt Nam và phần còn lại của EU (không có nước Anh). Dù có thể sẽ không cần thực hiện đàm phán lại từ đầu với Anh và EU (không có nước Anh), gần như chắc chắn việc phê chuẩn EVFTA sẽ mất thêm ít nhiều thời gian và điều này rõ ràng là một điểm trừ cho kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, theo kinh tế gia Nguyễn Xuân Thành, vẫn có thể có một kịch bản tốt hơn cho Việt Nam là EU và Việt Nam có thể cho phép nước Anh tham gia trong hiệp định thương mại với Việt Nam như là một FTA giữa ba bên EU-UK-Vietnam.

Dù có nhiều cách diễn giải, thực tế thì tỷ giá toàn cầu đã có những biến động rất mạnh từ lúc Brexit thành sự thật. Diễn biến chung là USD đã mạnh lên rõ rệt với hầu hết các tiền tệ khác trên thế giới khi phần đông hơn nhà đầu tư cho rằng EUR và GBP sẽ suy yếu mạnh. Trong bối cảnh đó, lo ngại về sức ép lớn hơn dành cho việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND ít nhiều có cơ sở. Áp lực lên VND trong những tháng tới có thể sẽ tăng lên nhưng sẽ ít có khả năng là những diễn biến “sock”. Cần lưu ý ít nhất từ đầu năm đến nay, VND đã tăng giá 0,9% so với USD.

Bên cạnh đó với các DN niêm yết, tỷ lệ đòn bẩy của các công ty niêm yết đã giảm trong năm năm qua do cả nước đã trãi qua quá trình giảm đòn cân nợ. Hơn nữa, nợ bằng ngoại tệ cũng chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng nợ vay. Trong danh sách 70 Cty hàng đầu có cả Cty trong lĩnh vực xi măng, điện, xuất khẩu thủy sản, chỉ khoảng 10% khoản vay là nợ bằng ngoại tệ, tính đến 31/12/2015. Tính đến hiện nay, MBKE cho rằng con số này không có thay đổi lớn. Đáng chú ý, Nhiệt điện Phả Lại (PPC) có khoảng vay bằng đồng JYP khá lớn. Các Cty khác có thể bị ảnh hưởng tiêu cực do vay bằng đồng USD có thể kể đến như HAG, VIC, PVD. Đối với một số mã có ảnh hưởng tích cực bởi đồng EUR giảm giá như NT2, HT1 và BCC nhưng giá các cổ phiếu này tăng đụng trần (7%) vào phiên cuối tuần trước, cao hơn hẳn mức lãi tỷ giá chưa thực hiện trên mỗi cổ phiếu.

Xu hướng chủ đạo của hai chỉ số chứng khoán – hàn thử biểu đi trước nền kinh tế – vẫn đang là tăng và rủi ro dù tồn tại (và đang tăng cao hơn) vẫn chưa khiến tạo ra các vi phạm lớn để phủ nhận xu hướng tăng hiện nay của thị trường. Dẫu vậy, sự kiện Brexit lần này thật sự sẽ là kỳ kiểm tra rất khắc nghiệt dành cho xu hướng tăng của hai chỉ số trong một vài phiên tới. Theo đó NĐT có thể “tham lam” trong những rung lắc đầu tuần của thị trường. Dẫu vậy “sự tham lam” này nên có “điểm dừng kiên quyết” tại các vùng phản ánh sự thất bại của thị trường. Cụ thể các điểm cần cương quyết thực hiện dừng lỗ là khi VN-Index đóng cửa mất mốc 600 hoặc khi HNX-Index đóng cửa mất mốc 82 đểm. Hãy “né” các cổ phiếu “mẫn cảm” với khối ngoại (ETF, P-notes), các cổ phiếu đầu cơ nóng và hãy bám vào “sợi dây đầu tư giá trị, là các cổ phiếu phòng vệ đầu ngành với sức khỏe tài chính lành mạnh (như ngành tiêu dùng, ngành dược), những cổ phiếu được hưởng lợi từ xu hướng nội tại trong nước (như FDI, xây dựng, logistic), và những cổ phiếu được hưởng lợi từ giá cả hàng hóa đầu vào thấp.

Bộ phận Nghiên cứu CTCK Maybank Kim eng