Trái phiếu doanh nghiệp: Cần thiết giám sát rủi ro thanh khoản

Theo đó, công bố thông tin từ chuyên trang trái phiếu của HNX ghi nhận, Công ty cổ phần Xây dựng Đại Thịnh Phát công bố chậm thanh toán lãi lô trái phiếu mã DPJ12202. Đây là lô trái phiếu có giá trị phát hành theo mệnh giá 471,7 tỷ đồng, đến kỳ thanh toán lãi kế hoạch tháng 11, lãi suất 12,5%/năm. Số tiền chậm thanh toán hơn 5 tỷ đồng. Công ty đã thông báo cho nhà đầu tư và đang sắp xếp nguồn và sẽ thanh toán trong thời gian tới.

Tính đến hết tháng 10/2025, cư nợ trái phiếu toàn thị trường đạt 1.406 nghìn tỷ đồng (+2,5% MoM), phản ánh sự ổn định trong hoạt động phát hành và nhu cầu đầu tư tiếp tục được củng cố.

Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ Helios cũng công bố về việc chậm thanh toán gốc, lãi lô trái phiếu HISCH2124001. Đây là lô trái phiếu giá trị phát hành theo mệnh giá 3 nghìn tỷ đồng, lãi suất 11%, có đợt thanh toán theo kế hoạch từ tháng 3/2025 trị giá hơn 81,3 tỷ đồng; tuy nhiên mới được công bố thông tin bất thường vào 13/11/2025. Theo công bố, lý do chậm trả là tổ chức thanh toán chưa thu xếp được nguồn tiền. Hiện tổ chức phát hành đang đàm phán với nhà đầu tư...

Các trường hợp doanh nghiệp chậm thanh toán lãi, gốc đến kỳ đáo hạn không mới và vẫn còn một số doanh nghiệp khác cũng rơi vào tình trạng chưa thu xếp được nguồn tiền, phải đàm phán với trái chủ.

Trước đó, trong tháng 10, mặc dù ghi nhận lợi nhuận và duy trì số dư tiền mặt khoảng 300 tỷ đồng tại cuối quý III/2025, CTCP Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình (HBC) vẫn không thanh toán được khoản gốc 12,4 tỷ đồng cho lô trái phiếu HBCH2225002 vào ngày 31/10/2025 là trường hợp đáng chú ý.

Theo nhận định của các chuyên gia VIS Rating, sự kiện này cho thấy khoảng trống thanh khoản đáng kể, chỉ tiêu lợi nhuận kế toán hoặc số dư tiền mặt trên báo cáo tài chính không phản ánh đầy đủ năng lực thanh toán thực tế của doanh nghiệp.

"Dù HBC đã công bố kế hoạch triển khai khối lượng công việc khá lớn, nhưng phần lớn dự án mới chỉ khởi động trong quý III–IV/2025, khiến dòng tiền thu về trong ngắn hạn còn hạn chế, trong khi áp lực thanh khoản duy trì ở mức cao.

Việc chậm thanh toán gốc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân tích sâu hơn về diễn biến thanh khoản và dòng tiền của tổ chức phát hành, đặc biệt với những doanh nghiệp quy mô lớn có chu kỳ hoạt động phức tạp", chuyên gia VIS Rating nhấn mạnh.

Tỷ lệ trái phiếu phát hành có tài sản đảm bảo trên thị trường vẫn khá thấp.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam trong tháng 10 cũng ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ, với tổng giá trị phát hành mới đạt 66 nghìn tỷ đồng, tăng 30% so với tháng trước, đánh dấu 6 tháng tăng trưởng liên tiếp.

Nhóm bất động sản dẫn đầu đà tăng này, với 5 thương vụ lớn có giá trị dao động từ 3.8 nghìn tỷ đến 7.65 nghìn tỷ đồng. Trái lại, nhóm ngân hàng chứng kiến đà phát hành chững lại, giảm 15% so với tháng trước.

Các thương vụ phát hành nổi bật trong tháng này có thể kể đến các công ty như: Hưng Thịnh Invest Hà Nội (7.650 tỷ đồng); Thời đại mới T&T (5.550 tỷ đồng); Đầu tư và Phát triển Bất động sản Trường Minh (4.500 tỷ đồng); Xây dựng Thái Sơn (4.000 tỷ đồng); Đầu tư và Phát triển Bất động sản Hải Đăng (3.800 tỷ đồng); Ngân hàng Quốc tế Việt Nam (VIB, 3.000 tỷ đồng); Phát triển TN (2.950 tỷ đồng); Ngân hàng Hàng hải Việt Nam (MSB, 2.500 tỷ đồng); Thời đại mới T&T (2.500 tỷ đồng).

Tháng 10 cũng ghi nhận sự hồi phục của hoạt động phát hành ra công chúng, với tổng giá trị 2,3 nghìn tỷ đồng, chủ yếu đến từ Ngân hàng Lộc Phát Việt Nam (LPB, A+ Ổn định), TMCP Việt Á (VAB, A- Ổn định) và Công ty Chứng khoán DNSE.

Trong đó, LPB và VAB phát hành trái phiếu cấp 2, không có tài sản bảo đảm, kỳ hạn 7 năm, với lãi suất ban đầu lần lượt là 7,03% và 7,6%. VIS Rating nhận định, chênh lệch 57 điểm cơ bản giữa hai kỳ phát hành cho thấy thị trường ngày càng quan tâm và phản ứng nhạy cảm hơn với xếp hạng tín nhiệm, phản ánh xu hướng định giá rủi ro tín dụng ngày càng rõ nét trong hoạt động đầu tư trái phiếu ngân hàng.

Trong quý IV, bao gồm cả tháng 10 vừa qua và 2 tháng còn lại của năm 2025, trước đó, từ dữ liệu, các nhà xếp hạng tín nhiệm S&I Ratings ước tính, khối lượng trái phiếu đáo hạn sẽ tiếp tục cao với tổng giá trị 62 nghìn tỷ. Tuy nhiên, theo S&I Ratings, áp lực lên nhóm bất động sản sẽ giảm bớt khi khối lượng đáo hạn của nhóm này giảm 49% so với quý III, ước tính là 19,3 nghìn tỷ.

Một số các đợt thanh toán trái phiếu như Hưng Thịnh Land có công bố thanh toán một phần gốc cho loạt mã trái phiếu bằng tài sản khác...vào nửa đầu tháng 11/2025, cũng cho thấy nỗ lực của các doanh nghiệp trong đảm bảo thanh toán theo nghĩa vụ của tổ chức phát hành.

Tuy nhiên, áp lực đáo hạn và những trường hợp chậm thanh toán, lại cũng thực sự cho thấy tính cần thiết của giám sát rủi ro thanh khoản trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, khi vào năm 2026, theo S&I Ratings dự báo, áp lực đáo hạn sẽ hạ nhiệt vào quý đầu năm, sau đó tăng dần đến cuối năm, với tổng giá trị đáo hạn ước tính là 233 nghìn tỷ trong cả năm 2026, tăng 26% so với năm 2025. Đây cũng sẽ là năm nhiều thử thách cho nhóm bất động sản khi lượng lớn kỷ lục trái phiếu sẽ đáo hạn trong thời gian này, đặc biệt là 3 tháng cuối năm, ước tính là 141 nghìn tỷ, tăng 81% so với năm 2025.