TPHCM chuẩn bị thu hồi đất, xây khu tái định cư để làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam
 |
| Ga Thủ Thiêm của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam nằm gần nút giao An Phú (TPHCM). Ảnh: Anh Tú |
UBND TPHCM vừa ban hành kế hoạch triển khai công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhằm phục vụ dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và khai thác quỹ đất vùng phụ cận các nhà ga và khu depot (đoạn qua địa bàn thành phố).
Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ đi qua TPHCM với chiều dài khoảng 17 km, trong đó có hai điểm nhấn quan trọng là ga Thủ Thiêm với diện tích hơn 17 ha và Depot Long Trường rộng hơn 60 ha.
Tuyến đường sắt sẽ chạy song song với cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây, đi qua nút giao An Phú trên trục Mai Chí Thọ trước khi rẽ vào ga Thủ Thiêm.
Để thực hiện dự án, thành phố dự kiến thu hồi khoảng 110,6 ha đất. Trong đó, hơn 20 ha là đất trồng cây lâu năm, gần 0,9 ha là đất ở đô thị, phần còn lại thuộc các loại đất khác.
Có khoảng 61 hộ dân nằm trong phạm vi giải phóng mặt bằng cần di dời. Tổng kinh phí dự kiến cho công tác bồi thường, hỗ trợ và giải phóng mặt bằng hơn 2.100 tỉ đồng.
TPHCM đặt mục tiêu hoàn tất việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng khu tái định cư trước ngày 19.8.2025 và hoàn thành việc xây dựng trong quý II/2026.
Đồng thời, dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ được phê duyệt trong tháng 10.2025, đảm bảo tiến độ bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công vào tháng 12.2026.
Quy trình thu hồi đất và bồi thường sẽ được thực hiện đồng bộ, từ việc tổ chức họp với người dân trong khu vực bị ảnh hưởng, đến việc điều tra, đo đạc, xác định nguồn gốc và tình trạng pháp lý nhà đất.
Sau đó, các phương án bồi thường sẽ được lập, lấy ý kiến công khai, thẩm định và phê duyệt theo đúng quy định pháp luật. Việc chi trả bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định cư sẽ được tiến hành ngay sau khi có quyết định thu hồi đất.
Cùng với việc giải phóng mặt bằng, UBND TPHCM chỉ đạo rà soát quỹ đất xung quanh các nhà ga và depot để phục vụ định hướng phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (TOD).
Công tác rà soát dự kiến hoàn thành trong tháng 8.2025, làm cơ sở triển khai dự án khai thác quỹ đất trong quý III/2026 theo mô hình TOD.
Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài khoảng 1.541 km, xuất phát từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TPHCM).
Dự án sử dụng khổ ray đôi 1.435 mm, tốc độ thiết kế lên đến 350 km/h, với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa.
Tổng mức đầu tư sơ bộ toàn tuyến khoảng 1,7 triệu tỉ đồng (tương đương 67 tỉ USD), sử dụng nguồn vốn đầu tư công kết hợp các nguồn vốn hợp pháp khác. Dự kiến, toàn tuyến sẽ hoàn thành vào năm 2035.
