Quy định mới về rút tiền gửi trước hạn: Người gửi tiền lợi hay thiệt hơn so với trước?
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang dự thảo Thông tư quy định về việc áp dụng lãi suất rút trước hạn tiền gửi tại tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài thay thế Thông tư 04/2011/TT-NHNN ngày 10/3/2011.
Quy định về rút trước hạn tiền gửi là trường hợp khách hàng rút một phần hoặc toàn bộ tiền gửi trước ngày đến hạn hoặc ngày chi trả hoặc ngày thanh toán của khoản tiền gửi. TCTD và khách hàng phải thỏa thuận việc rút trước hạn tiền gửi, vì: Về bản chất, việc rút một phần trước hạn tiền gửi làm thay đổi về kỳ hạn và lượng tiền gửi theo hướng kỳ hạn của phần tiền gửi rút trước hạn bị thu ngắn và lượng tiền gửi giảm so với số tiền gửi ban đầu của khách hàng tại TCTD.
Một trong những nội dung đáng chú ý nhất là việc Dự thảo Thông tư quy định cụ thể đối với trường hợp khách hàng rút trước hạn toàn bộ tiền gửi và trường hợp khách hàng rút trước hạn một phần tiền gửi. Cụ thể:
Quy định tại Thông tư 04/2011/TT-NHNN:
Điều 1: Tổ chức tín dụng áp dụng lãi suất tối đa bằng mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của tổ chức tín dụng theo từng đồng tiền trong trường hợp tổ chức, cá nhân rút tiền gửi trước hạn; mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn này là thấp nhất tại thời điểm tổ chức, cá nhân rút tiền gửi trước hạn. Tiền gửi bao gồm các hình thức tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, trái phiếu và các hình thức nhận tiền gửi khác của tổ chức (trừ tổ chức tín dụng), cá nhân theo quy định tại Khoản 13 Điều 14 Luật Các tổ chức tín dụng.
Quy định mới tại Dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 04/2011/TT-NHNN:
Điều 5:
1. Trường hợp khách hàng rút trước hạn toàn bộ tiền gửi: Tổ chức tín dụng áp dụng mức lãi suất tối đa bằng mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của tổ chức tín dụng đó theo đối tượng khách hàng và/hoặc theo loại đồng tiền đã gửi tại thời điểm khách hàng rút trước hạn tiền gửi.
2. Trường hợp khách hàng rút trước hạn một phần tiền gửi:
a) Đối với phần tiền gửi rút trước hạn, tổ chức tín dụng áp dụng mức lãi suất tối đa bằng mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn thấp nhất của tổ chức tín dụng đó theo đối tượng khách hàng và/hoặc theo loại đồng tiền đã gửi tại thời điểm khách hàng rút trước hạn phần tiền gửi.
b) Đối với phần tiền gửi còn lại, tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận mức lãi suất không vượt quá mức lãi suất đang áp dụng đối với khoản tiền gửi mà khách hàng rút trước hạn một phần. Mức lãi suất này được áp dụng cho toàn bộ kỳ hạn gửi tiền.
Như vậy, so với Thông tư 04, Dự Thảo Thông tư mới đã quy định chi tiết hơn về trường hợp khách hàng rút trước hạn một phần, đặc biệt là phần tiền gửi còn lại.
Tại nhiều ngân hàng hiện nay, theo quy định, khách hàng chỉ được yêu cầu rút trước hạn toàn bộ và không được yêu cầu rút một phần.
Ví dụ tại Techcombank, ngân hàng quy định, khi rút tiền gửi có kỳ hạn trước hạn, người gửi tiền phải tất toán toàn bộ khoản tiền gửi có kỳ hạn.
Quy định giao dịch tiền gửi có kỳ hạn áp dụng cho KHCN tại Techcombank
Hay tại VPBank, ngân hàng này quy định khách hàng được yêu cầu ngân hàng chi trả toàn bộ Khoản tiền gửi trước hạn nhưng không được yêu cầu chi trả một phần.
Tương tự tại BIDV, từ ngày 7/5/20218, ngân hàng quy định, khách hàng gửi tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi có kỳ hạn, chứng chỉ tiền gửi tại BIDV được tất toán trước hạn khoản tiền gửi, nhưng không được rút từng phần. Quy định này áp dụng đối với tất cả các sản phẩm huy động vốn dân cư của BIDV. Tuy nhiên, đối với các khoản tiền gửi tiết kiệm huy động tại quầy mở trước 07/05/2018 đang trong kỳ hạn gửi, quy định rút trước hạn từng phần được giữ nguyên cam kết cho đến khi đến hạn. Đối với khoản tiền gửi online, quy định không rút từng phần được áp dụng đối với cả khoản tiền gửi mở trước và sau ngày 07/05/2018.
Như vậy, quy định mới sẽ giúp khách hàng được linh hoạt hơn khi cần rút tiền trước hạn, không cần phải rút toàn bộ.
Giả sử khách hàng gửi số tiền 1 tỷ đồng, kỳ hạn 2 năm, lãi suất 6%/năm. Tuy nhiên, gửi được 1 năm thì khách hàng muốn rút 300 triệu đồng. Theo quy định hiện tại ở nhiều ngân hàng, khách hàng sẽ phải rút toàn bộ 1 tỷ đồng và chỉ được hưởng lãi suất không kỳ hạn (giả định khoảng 0,1%/năm).
Trong khi đó, theo quy định mới, khách hàng có thể rút 300 triệu đồng và hưởng lãi suất kỳ hạn 0,1%/năm trên khoản tiền này. Với số tiền còn lại 700 triệu đồng, khách hàng sẽ được hưởng lãi suất theo thỏa thuận với ngân hàng, nhưng thấp hơn 6%/năm.
NHNN cho biết, quy định cụ thể về việc rút một phần hoặc toàn bộ tiền gửi trước hạn sẽ tạo cơ sở pháp lý cho các TCTD áp dụng thống nhất quy định lãi suất đối với trường hợp rút tiền gửi trước hạn; đồng thời, tạo điều kiện để TCTD phát triển các sản phẩm huy động vốn ngày càng đa dạng, đáp ứng nhu cầu thị trường trong bối cảnh thị trường tiền tệ hiện nay.
