Lãi suất sẽ ổn định hay giảm thêm?

Thủ tướng Chính phủ vừa ra Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2018 và theo chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ngay lập tức, hàng loạt ngân hàng đã cam kết và thực hiện giảm lãi suất cho vay.

Bước sang năm 2018, kinh tế thế giới hồi phục tốt hơn song chưa vững chắc nên việc các tổ chức tiền tệ tăng lãi suất là rất dè dặt. Dự báo, lãi suất ngân hàng trong năm Mậu Tuất sẽ duy trì ở mức độ khá ổn định.

Lãi suất có thể giảm nhẹ

Sau khi có Nghị quyết của Chính phủ, ông Trịnh Ngọc Khánh - Chủ tịch HĐTV Agribank - đã công bố luôn từ ngày 10/1/2018, Agribank đồng loạt giảm 0,5%/năm mức lãi suất cho vay của khách hàng thuộc 5 lĩnh vực ưu tiên theo Thông tư 39/2016/TT-NHNN. Mức lãi suất cho vay ngắn hạn đối với nhóm khách hàng này chỉ còn tối đa 6%/năm và lãi suất cho vay trung, dài hạn tối thiểu chỉ từ 7,5%/năm.

Vietcombank cũng công bố lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế được điều chỉnh giảm về mức tối đa 6%/năm, giảm 0,5% so với trước đây. Đối với các khoản cho vay hiện hữu có lãi suất 6,5%/năm, Vietcombank sẽ đồng loạt giảm 0,5% về mức 6%/năm. Với các khoản cho vay hiện hữu có lãi suất trên 6%/năm cũng được điều chỉnh giảm về 6%/năm và các khoản giải ngân mới từ nay đến hết năm 2018 áp dụng mức lãi suất ưu đãi tối đa là 6%/năm.

Theo ông Nghiêm Xuân Thành - Chủ tịch HĐQT Vietcombank, đợt giảm lãi suất này sẽ hỗ trợ tốt cho khách hàng vì hiện nay cho vay 5 lĩnh vực ưu tiên của Vietcombank có dư nợ rất lớn, chiếm tỷ trọng 42% trong tổng dư nợ.

Tại khối NHTM tư nhân, VPBank cho biết ngân hàng đã sẵn sàng hỗ trợ giảm lãi suất từ 0,5-1%/năm cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động tốt trong các lĩnh vực được Chính phủ ưu tiên.

Theo TS. Trương Văn Phước - quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia: Bức tranh tài chính sáng lên nhờ thị trường ngân hàng. Ngân hàng Nhà nước đã cố gắng để giảm được lãi suất cho vay. Bước sang năm 2018, dự báo kinh tế thế giới dần phục hồi, song chưa vững chắc. Điều này vẫn ảnh hưởng đến việc các tổ chức còn dè dặt trong việc điều chỉnh lãi suất.

“Lãi suất có 1 tham chiếu là lạm phát. Trong 3, 4 năm trở lại đây chúng ta kiềm chế được lạm phát thấp và đưa tăng trưởng cao. Nó thể hiện rõ nét ổn định kinh tế vĩ mô. Dĩ nhiên mong muốn của chúng ta trong bối cảnh cạnh tranh nền kinh tế còn kém thì chi phí cho sản xuất là 1 yếu tố quan trọng. Việt Nam đã có kinh nghiệm trong 4 năm trở lại đây như điều chỉnh giá viện phí, giáo dục, điện... một cách uyển chuyển, nhịp nhàng không tạo cú sốc khiến lạm phát tăng cao. Tôi nghĩ rằng có điều kiện giảm thêm lãi suất nhưng không nhiều. Lãi suất ổn định và giảm mức độ nhỏ trong năm 2018”, ông Phước cho biết thêm.

Hoạt động ngân hàng sẽ ổn

Theo Công ty Chứng khoán VCBS, mục tiêu ổn định mặt bằng lãi suất ở mức thấp hợp lý để hỗ trợ tăng trưởng của Chính phủ và NHNN có thể đạt được với một số điều kiện cần như: Lạm phát trong tầm kiểm soát và không quá 3,5% cho cả năm 2018; tỷ giá và thị trường ngoại hối ổn định (đồng VND giảm giá ở mức chấp nhận được và không giật cục); dòng tiền nước ngoài vào Việt Nam tiếp tục được duy trì giúp cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể chủ động điều tiết cung tiền và thanh khoản một cách hợp lý khi cần thiết.

Như vậy, trong năm Mậu Tuất lãi suất ngân hàng sẽ không có nhiều biến động. Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng nhìn chung sẽ ở mức thấp và có thể có những biến động tăng ngắn hạn theo mùa vụ, nhất là vào dịp Tết.

Phía VCBS cũng dự báo mức lãi suất nửa đầu năm tương đối ổn định, với các điều kiện thuận lợi có thể giảm nhẹ. Tuy nhiên, nửa cuối năm mặt bằng lãi suất có thể chịu áp lực nếu các điều kiện cần là lạm phát hay tỷ giá có những biến động. Dưới góc độ phân tích chuyên sâu nhiều chuyên gia, công ty tài chính nhận định: Mức lãi suất có thể đi ngang vào nửa đầu năm 2018 và tăng nhẹ vào cuối năm.

Cũng theo báo cáo của VCBS, tăng trưởng tín dụng trong năm 2018 sẽ ở mức 18%. Đây là mức tăng trưởng khá tốt và có tác động tích cực đến kết quả kinh doanh của toàn ngân hàng.

Theo TS. Trương Văn Phước thì trong vài ba năm tới, nếu tín dụng ở Việt Nam tăng ở mức 18-20% và với giả định kinh tế thế giới như hiện nay, thì không áp lực nhiều cho ổn định vĩ mô. Vì đối với Việt Nam, nguồn lực vốn cho đầu tư vẫn là một nhân tố quan trọng cho tăng trưởng kinh tế.

Nhiều chuyên gia cho rằng áp lực tăng lãi suất huy động có thể sẽ quay lại trong 6 tháng cuối năm khi bị áp lực từ bên ngoài. Thêm nữa, nếu lãi suất cho vay được duy trì ở mức thấp nhất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cạnh tranh thì sẽ gay gắt hơn khi hệ thống này đẩy nhanh tín dụng.

Việc một số NHTM giảm lãi suất là một tín hiệu đáng mừng, song giới phân tích tài chính đánh giá việc giảm lãi suất cho vay trong năm nay là vẫn hết sức khó khăn do nhiều nguyên nhân, trong đó mấu chốt vẫn là chưa thể giảm lãi suất huy động để hỗ trợ giảm lãi suất cho vay.

Chuyên gia tài chính của VCSC, ông Nguyễn Duy Phương đưa ra nhận định cho rằng bên cạnh các yếu tố như chi phí đầu vào, nợ xấu thì cũng nên có một cái nhìn rộng hơn rằng thị trường tài chính Việt Nam từng bước hội nhập sâu và rộng vào thị trường thế giới. Sự biến động của tỷ giá USD sẽ tác động tới chính sách tiền tệ, điều hành tỷ giá và cung tiền trên thị trường. Đồng thời, nửa cuối năm cũng thường là thời gian các ngân hàng đẩy mạnh hoạt động tín dụng, với tỷ lệ dư nợ/vốn huy động (LDR) của hệ thống đang ở mức khá cao là 86,75%, nhiều ngân hàng sẽ phải điều chỉnh lại biên độ lãi suất để thích ứng với thị trường.

Ở góc độ vĩ mô, với thành công trong kiểm soát lạm phát bình quân chỉ 3,53% trong năm 2017 và Chính phủ tiếp tục đưa ra kế hoạch nhiệm vụ tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô trong năm nay, kiểm soát lạm phát dưới 4% đã tạo điều kiện cho các ngân hàng giảm lãi suất. Theo một chuyên gia tài chính - ngân hàng, trước đây khi mà tâm lý kỳ vọng lạm phát vẫn khá lớn, ngân hàng khó hút được tiền gửi với lãi suất ổn định thì khó khăn hơn trong việc giảm lãi suất cho vay.

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết, NHNN tiếp tục bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để chủ động điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, hỗ trợ thanh khoản cho các TCTD nhằm ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối, ổn định mặt bằng lãi suất, tỷ giá, tạo điều kiện phấn đấu giảm lãi suất cho vay. Để hỗ trợ việc giảm lãi suất, NHNN cũng sẽ xem xét giảm cả lãi suất cho vay trên thị trường mở để hỗ trợ các TCTD có điều kiện để giảm lãi suất cho vay.

Lê Thuận