Đề xuất các giải pháp đảm bảo mục tiêu xuất khẩu nông sản

Ông Nguyễn Anh Sơn phát biểu tại Hội nghị

Quyết liệt tái cơ cấu lại các ngành sản xuất để nâng tầm nông sản Việt

Phát biểu tại hội nghị, ông Nguyễn Anh Sơn - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, 7 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu nhóm nông, lâm, thủy sản đạt 39,68 tỷ USD, chiếm hơn 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Trong đó, 7/10 mặt hàng chủ lực ghi nhận kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ năm 2024 như cà phê tăng 64,9%; hạt tiêu tăng 29,7%; cao su tăng 14,6%…

“Đây là kết quả của sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sát sao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; sự nỗ lực vượt trội, quyết tâm vượt khó của ngành Nông nghiệp, chính quyền các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và bà con nông dân trong cả nước, cùng với sự vào cuộc, phối hợp kịp thời, hiệu quả của các Bộ, ngành Trung ương, trong đó có Bộ Công Thương”, ông Sơn nói.

Những tháng cuối năm 2025, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ đối mặt với nhiều thách thức và bất ổn. Các rủi ro về địa chính trị, chính sách tiền tệ, căng thẳng thương mại và sự thay đổi của công nghệ số đang định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu. Các thị trường xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam dự kiến tiếp tục gặp nhiều khó khăn như Mỹ áp dụng chính sách thương mại cứng rắn với các mức thuế đối ứng mới từ 7/8/2025. Trong khi đó, EU có tốc độ tăng trưởng chậm và nhu cầu tiêu dùng yếu; kinh tế Trung Quốc cũng đối mặt với nhiều biến động khó lường.

Trong bối cảnh này, theo ông Sơn, cần có sự vào cuộc quyết liệt và sát sao từ các Bộ, ngành Trung ương, địa phương đồng thời tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa các hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp. Việc chủ động nắm bắt tình hình, kịp thời điều chỉnh kế hoạch sản xuất - kinh doanh và tận dụng hiệu quả các cơ hội thị trường sẽ là yếu tố then chốt để giảm thiểu tác động tiêu cực, ổn định sản xuất và tiêu thụ trong nước và bảo đảm mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu.

Với tinh thần đó, đại diện Bộ Công Thương đề nghị ngành nông nghiệp tiếp tục quan tâm, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và các Bộ, ngành, địa phương triển khai một số giải pháp trọng tâm như tiếp tục tập trung triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tái cơ cấu lại các ngành sản xuất để nâng tầm nông sản Việt, trong đó bao gồm cả các ngành sản xuất nông nghiệp và các ngành công nghiệp phục vụ nông nghiệp theo nguyên tắc gắn với tín hiệu, nhu cầu của thị trường từ đó đa dạng hóa sản phẩm, thị trường, phương thức vận chuyển, hướng tới xuất khẩu bền vững. Đồng thời, chú trọng các biện pháp ổn định sản xuất và tiêu thụ trong nước, bảo đảm cân đối cung cầu, duy trì giá cả hợp lý, hỗ trợ tiêu thụ nông sản cho nông dân và hạn chế tình trạng ùn ứ, dư thừa vào các mùa cao điểm.

Cần mở thêm thị trường cho các mặt hàng nông sản

Bên cạnh đó, ông Sơn cho rằng, cần tiếp tục tích cực đàm phán để tăng thêm số lượng các mặt hàng nông sản được mở cửa thị trường, gia tăng sự đa dạng trong cơ cấu hàng hóa xuất khẩu; ký kết nghị định thư để tăng cường công nhận kiểm dịch thực vật lẫn nhau, giảm tỷ lệ nông sản Việt Nam phải qua kiểm tra khi xuất khẩu vào các thị trường. Tiếp tục phối hợp với Bộ Công Thương rà soát, thực thi các chính sách thúc đẩy thương mại biên giới theo hướng chính ngạch theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

Nâng cao chất lượng chương trình xúc tiến thương mại hàng nông sản

Theo ông Sơn, ngành cũng cần tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng các chương trình xúc tiến thương mại hàng nông sản theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp nhu cầu thị trường, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương, cơ quan Thương vụ Việt Nam tại thị trường nước ngoài, các cơ quan xúc tiến thương mại để tập trung đổi mới, nâng cao chất lượng các chương trình xúc tiến thương mại hàng nông sản; đẩy mạnh việc triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp tham gia chuỗi cung ứng thương mại điện tử.

Bên cạnh đó, cần tăng cường phối hợp thực hiện có hiệu quả các biện pháp phòng vệ thương mại và xử lý các tranh chấp thương mại, các vụ kiện trong thương mại quốc tế, tạo thêm “sân chơi” cho các mặt hàng nông, lâm, thủy sản Việt Nam. Đồng thời tích cực đẩy mạnh công tác chống buôn lậu, kiểm soát chặt chẽ và xử lý các hành vi gian lận thương mại, gian lận xuất xứ

Ngoài ra, ông Sơn đề nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục phối hợp chặt chẽ cùng Bộ Công Thương trong đàm phán các hiệp định thương mại tự do mới, cũng như trong quá trình thực thi các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết để tháo gỡ các rào cản thuế quan, phi thuế quan đối với những mặt hàng xuất khẩu chủ lực như thuỷ sản, gỗ,….

Trước mắt, sau khi Hoa Kỳ điều chỉnh mức thuế đối ứng cho 69 nước và vùng lãnh thổ, Bộ Công Thương đã có văn bản số 5941/BCT-XNK ngày 8/8/2025 gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, VCCI, các Hiệp hội ngành hàng đề nghị rà soát, tổng hợp thông tin, ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp, về tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu trước chính sách của Hoa Kỳ; Đồng thời đề xuất, kiến nghị các giải pháp, biện pháp nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc và hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh, xuất nhập khẩu của doanh nghiệp; góp phần ổn định tăng trưởng kinh tế vĩ mô, thúc đẩy xuất khẩu đạt chỉ tiêu mà Quốc hội, Chính phủ đề ra.

Do đó, ông Sơn đề nghị đại diện các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương, VCCI, các Hiệp hội ngành hàng lưu tâm và phối hợp cung cấp kịp thời phản ánh các thông tin thực tế để Chính phủ, các Bộ, ngành như Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường… tổng hợp, có giải pháp ứng phó phù hợp.