Các nội dung chính vừa được Ủy ban Thương mại châu Âu thông qua của EVFTA
Thỏa thuận cũng là một công cụ để bảo vệ môi trường và tiến bộ xã hội hơn nữa ở Việt Nam, bao gồm cả quyền lao động. Các yêu cầu của Ủy ban thương mại với Việt Nam, bao gồm cả lao động và nhân quyền, cũng như cơ chế đảm bảo tính thực thi của các điều khoản bền vững, đã được thông qua bởi 29 phiếu bầu, 9 phiếu chống và 2 phiếu trắng.
Các yếu tố chính của thỏa thuận thương mại như sau:
Xóa bỏ thuế hải quan: 65% hàng xuất khẩu của EU sang Việt Nam sẽ được miễn thuế ngay lập tức, phần còn lại - bao gồm xe máy, ô tô, dược phẩm, hóa chất, rượu vang, thịt gà và thịt lợn - dần dần được tự do hóa trong mười năm. 71% hàng xuất khẩu của Việt Nam sang EU sẽ được miễn thuế ngay lập tức, phần còn lại sẽ giảm hoàn toàn trong 7 năm. Xuất khẩu miễn thuế các sản phẩm nông nghiệp nhạy cảm, như gạo, tỏi hoặc trứng, của Việt Nam sẽ bị hạn chế.
Hàng rào phi thuế quan sẽ được loại bỏ trong lĩnh vực ô tô, cấp phép xuất nhập khẩu và thủ tục hải quan. Việt Nam chấp nhận nhãn hiệu Made in EU.
Chỉ dẫn địa lý: 169 sản phẩm tiêu biểu của EU như phô mai Parmigiano Reggiano, rượu sâm banh hoặc rượu vang Rioja, sẽ được bảo hộ tại Việt Nam, cũng như 39 sản phẩm của Việt Nam tại EU.
Dịch vụ: Các công ty EU sẽ cải thiện khả năng tiếp cận kinh doanh, môi trường, bưu chính và chuyển phát nhanh, ngân hàng, bảo hiểm và dịch vụ vận tải hàng hải tại Việt Nam.
Mua sắm công: các công ty EU sẽ có thể đấu thầu hợp đồng với các bộ, doanh nghiệp nhà nước, cũng như với Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh.
Phát triển bền vững: có các quy tắc ràng buộc về mặt pháp lý về khí hậu, lao động và nhân quyền. Hiệp định yêu cầu cam kết Việt Nam áp dụng Hiệp định Paris. Việt Nam đã lên kế hoạch phê chuẩn hai dự luật còn lại về việc bãi bỏ lao động cưỡng bức và tự do lập hội vào năm 2020 và 2023. Nếu có vi phạm nhân quyền, thỏa thuận thương mại có thể bị đình chỉ.
Giải quyết tranh chấp giữa các công ty và nhà nước
Ủy ban thương mại cũng đồng ý với 26 phiếu thuận, 7 phiếu chống và 6 phiếu trắng cho EVIPA – thiết lập một hệ thống tòa án đầu tư với các thẩm phán độc lập để giải quyết tranh chấp giữa các nhà đầu tư và nhà nước. Nghị quyết kèm theo đã thông qua 27 phiếu thuận, 7 phiếu chống và 5 phiếu trắng.
Bước tiếp theo
Nghị viện sẽ bỏ phiếu EVFTA và EVIPA tại phiên họp tháng 2 tại Strasbourg. Một khi Hội đồng ký kết thỏa thuận thương mại, nó có thể có hiệu lực ngay lập tức. Nhưng để thỏa thuận bảo vệ đầu tư có hiệu lực, các quốc gia thành viên cần phê chuẩn trước tiên.
Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ hai của EU trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sau Singapore, với thương mại hàng hóa trị giá 47,6 tỷ EUR mỗi năm và 3,6 tỷ EUR về dịch vụ. Xuất khẩu của EU sang Việt Nam tăng 5 - 7% mỗi năm, tuy nhiên thâm hụt thương mại của EU với Việt Nam là 27 tỷ EUR trong năm 2018.
Các mặt hàng nhập khẩu chính của EU từ Việt Nam bao gồm thiết bị viễn thông, quần áo và thực phẩm. EU chủ yếu xuất khẩu hàng hóa như máy móc và thiết bị vận tải, hóa chất và nông sản sang Việt Nam.
