Các đại gia “đổ tiền” vào nông nghiệp

Nông nghiệp xanh, sạch sẽ là vấn đề sống còn của nền kinh tế. Nếu đầu tư vào nông nghiệp sạch, chất lượng cao thành công sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Trong thời gian qua,có rất nhiều doanh nghiệp lớn đã và đang tuyên bố chuyển hướng sang các dự án nông nghiệp bởi đây sẽ là lĩnh vực vô cùng tiềm năng và có khả năng phát triển bền vững. Tuy nhiên, việc đầu tư vẫn mang tính phong trào “ồ ạt” vẫn là điều đáng phải suy nghĩ.

Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, nền nông nghiệp Việt Nam hiện nay đang hội tụ đầy đủ các điều kiện thuận lợi để phát triển ngành nghề. Việc các “đại gia”, các tập đoàn đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao đã mang lại làn gió mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam. Nếu doanh nghiệp đầu tư bài bản sẽ mang lại hiệu quả cho người nông dân.

Ai đang nhảy vào nông nghiệp?

Thực tế “phong trào” đầu tư vào nông nghiệp Việt Nam đã có từ nhiều năm nay khi các đại gia tuyên bố những dự án nghìn tỷ vào lĩnh vực này. Việc bắn phát súng đầu tiên vào nông nghiệp được khởi động từ “Bầu Đức” của Hoàng Anh Gia Lai. Năm 2008, Công ty cổ phần Hoàng Anh Gia Lai đã chuyển mạnh từ BĐS sang nông nghiệp.“Cú hích” lớn này đã mang về những “mùa vàng bội thu” cho công ty, dù trước đó không ít cổ đông và giới tài chính nghi ngờ về tính hiệu quả của dự án trồng bắp, nuôi bò và cho rằng quyết định này của ông là “có vấn đề”.Tuy nhiên, đến thời điểm này, nông nghiệp của “Bầu Đức” đã đem lại giá trị vượt trội với doanh thu cao, lợi nhuận tốt, lãi lớn từ chăn nuôi bò, mía đường và dầu cọ, khiến nhiều doanh nghiệp khác phải noi theo.

Mới nhất là Công ty Thế giới di động vừa công bố chuỗi Bách hóa xanh (BHX) sẽ ra mắt người tiêu dùng vào tháng 11 tới. Với tiêu chí “mua nhanh, mua rẻ”, ông Nguyễn Đức Tài, Chủ tịch HĐQT của Thế giới di động cho biết: “Các cửa hàng BHX sẽ nằm gần khu dân cư, trong những hẻm nhỏ có dân sống đông đúc. Với tiêu chí mua nhanh, mua rẻ, khách hàng mua thực phẩm ở chợ như thế nào thì sẽ mua được ở BHX như vậy. Giá bán sẽ bằng hoặc thấp hơn so với các cửa hàng tiện lợi như Satrafoods, Co.op Food, C Express...”

Tuy nhiên, không có chữ “an toàn” trong tiêu chí của BHX, bởi đang trong quá trình thử nghiệm nên Công ty chưa đủ năng lực để khảo sát độ an toàn của thực phẩm. Rau, thực phẩm sạch an toàn vẫn đang là một bài toán nan giải cho thị trường 90 triệu dân ở Việt Nam, nên rất nhiều doanh nghiệp muốn nhảy vào lĩnh vực này. Hiện nay vẫn chưa có một doanh nghiệp nào có khả năng cung cấp rau an toàn có thương hiệu, nên đây sẽ là cơ hội rất lớn để phát triển. Với mô hình BHX, thực phẩm sẽ lấy từ các nhà cung cấp cho Satrafoods, Co.op Food...

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vingroup cũng “xắn quần” trồng rau để…làm giàu. Kế hoạch ban đầu của tỷ phú này được tiết lộ là sẽ phát triển các dự án trồng rau trên địa bàn các tỉnh Quảng Ninh, Vĩnh Phúc và Thanh Hóa. Tập đoàn VinGroup tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp với thương hiệu VinEco, vốn điều lệ lên đến 2.000 tỷ đồng. Mảng đầu tiên VinGroup hướng tới là tập trung vào sản xuất rau quả hữu cơ và rau quả sạch theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, theo đó sản phẩm làm ra được khép kín từ khâu nuôi trồng, thu hoạch, vận chuyển phân phối và sẽ được đưa ra thị trường thông qua hệ thống siêu thị Vinmart và cửa hàng tiện lợi Vinmart+.

Ông Lê Khắc Hiệp, Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn VinGroup cho biết, Thanh Hóa là thị trường giàu tiềm năng về sản xuất và phát triển các sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao, nên Tập đoàn Vingroup mong muốn được hợp tác cùng địa phương bằng cách góp vốn với Công ty TNHH MTV Sông Âm để thành lập Cty TNHH hai thành viên đầu tư phát triển các sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao hướng đến xuất khẩu ra thế giới.

Trước đó, TH Milk đã triển khai dự án nuôi bò sữa trên diện tích 37.000 ha ở Nghệ An và đã đưa vào hoạt động nhà máy chế biến sữa khép kín tại tỉnh này. Dự kiến, đến năm 2017, TH Milk sẽ có 137.000 con bò sữa, cung cấp ra thị trường 500 triệu lít sữa/năm. Còn Vinamilk đã xây 5 trang trại nuôi bò ở Tuyên Quang, Thanh Hóa, Nghệ An, Bình Định, Lâm Đồng và theo kế hoạch cuối năm nay sẽ thêm 4 trang trại ở Thanh Hóa.

Tại Thanh Hóa, đại diện Tập đoàn FLC, ông Đặng Tất Thắng, Phó Tổng giám đốc của Tập đoàn cũng cho hay, Tập đoàn đánh giá rất cao tiềm năng đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. “Với việc đánh giá rất cao tiềm năng phát triển nông nghiệp Thanh Hóa, nghiên cứu khả thi về tính hiệu quả đầu tư vào nông trường; được hỗ trợ của chính quyền địa phương trong quá trình tham gia đầu tư vào Thanh Hóa, FLC càng thêm quyết tâm đầu tư vào đây”, ông Thắng nói.

Hàng loạt các “đại gia” khác cũng đang đầu tư vào nền nông nghiệp nước nhà như “Bầu Long”, ông chủ Tập đoàn Hòa Phát (HPG) chuẩn bị cho ra thị trường lô hàng thức ăn gia súc đầu tiên. HPG đã dành 300 tỷ đồng để thành lập công  ty sản xuất thức ăn chăn nuôi tại Hưng Yên với công suất 300.000 tấn/năm. Bên cạnh đó, Tập đoàn Thành Thành Công cũng đang ráo riết “chạy” 2 dự án khác thuộc lĩnh vực trồng trọt và chăn nuôi…. Những dự án này hứa hẹn sẽ góp phần mang lại không khí sôi động trên thị trường nông nghiệp Việt sắp tới.

Có tạo nên cơn sốt thị trường nông nghiệp?

Trước sự việc nhiều “đại gia” đổ tiền vào ngành nông nghiệp, nhiều chuyên gia cho rằng đây là tin vui đối với hàng triệu nông dân Việt Nam. Bởi khi có nguồn vốn “tiếp sức” từ các ông chủ lớn, các sản phẩm nông sản của bà con nông dân làm ra sẽ được nâng cao về giá trị, chất lượng và không còn phải đối diện với nỗi lo sản phẩm bị ép giá hay được mùa mất giá, được giá mất mùa như hiện nay.

Bên cạnh đó, phát triển ngành nông nghiệp sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Việt Nam. “Không có doanh nghiệp thì nông dân không phát triển được, muốn tiến dài thì vốn là điều rất quan trọng”,GS.TS Nguyễn Lân Hùng nói, nhấn mạnh rằng xu hướng các doanh nghiệp tư nhân ngày càng đổ nhiều tiền vào nông nghiệp là rất đáng chú ý. Còn nguyênCục trưởng Cục trồng trọt, ông Nguyễn Trí Ngọc thì cho biết ông “rất mừng khi các doanh nghiệp đang dành sự quan tâm lớn cho nông nghiệp”. “Nếu không có những ông lớn vào cuộc, ngành nông nghiệp còn phải bươn chải nhiều”, ông nói, nhấn mạnh rằng trước đây lĩnh vực này thường bị cho là rủi ro và hiệu quả trước mắt không cao nên ít doanh nghiệp đầu tư, trong khi có nhiều ngành khác sinh lợi lớn ngay từ ban đầu.

GS.TS Võ Tòng Xuân lại cho rằng, đầu tư vào nông nghiệp công nghệ cao cần phải đầu tư bài bản, chắc chắn thì sẽ có nhiều cơ hội để doanh nghiệp phát triển, nông dân cũng được hưởng lợi. “Tôi nghĩ đây là cách làm rất hay, cần khuyến khích ngày càng nhiều doanh nghiệp như thế để làm tăng năng lực cạnh tranh của nông nghiệp Việt Nam. Lâu nay, nông dân sản xuất nhỏ lẻ, doanh nghiệp làm ăn chụp giật không những không tạo được thương hiệu mà nông dân còn chịu thiệt” ông Xuân chia sẻ.

Quá trình chuyển dịch sang lĩnh vực nông nghiệp của các công ty này được thực hiện theo nhiều cách khác nhau và rất đa dạng. Ở trường hợp HAG, quá trình chuyển sang nông nghiệp bắt đầu bằng việc đầu tư và xây dựng từ ban đầu, bởi bản thân công ty và sau đó liên kết với Nutifood để chế biến đầu ra.

Với Công ty cổ phần đầu tư sản xuất Thống Nhất (GTN) khi nhảy sang lĩnh vực nông nghiệp thực phẩm và hàng tiêu dùng bằng cách mua lại những công ty trong ngành nông nghiệp và chế biến nông nghiệp nhà nước, như Tổng công ty Chè Việt Nam (Vinatea) và Tổng công ty Chăn nuôi Việt Nam (Vilico).Việc mua lại các tổng công ty trên biến GTN trở thành một công ty có tiềm lực lớn nhất trong ngành nông nghiệp, thực phẩm, hàng tiêu dùng, nhờ vào việc sở hữu Vinatea và hướng tới Vilico.

Các công ty chuyển dịch kinh doanh sang lĩnh vực nông nghiệp là động lực thúc đẩy sản xuất nông nghiêp gắn liền với tiêu dùng và đầu ra sẽ tạo cho ngành nông nghiệp tại Việt Nam có hướng đi mới. Năng suất hơn, hiệu quả hơn, sạch hơn và rẻ hơn.Việt Nam hội nhập sâu vào các hiệp định thương mại tự do sẽ khiến cho cạnh tranh trong lĩnh vực nông nghiệp trở nên cực kỳ khốc liệt. Chỉ những doanh nghiệp nào xây dựng được sản phẩm chất lượng có thương hiệu riêng, tạo lập được một chuỗi sản xuất- tiêu thụ vững chắc, nắm bắt nhanh chóng và thay đổi theo nhu cầu của người tiêu dùng mới có cơ hội tồn tại và phát triển trong bối cảnh này.

Hy vọng, Việt Nam sẽ có những tập đoàn mạnh trong lĩnh vực nông nghiệp, vừa tận dụng được thế mạnh của đất nước, vừa cạnh tranh. Điều đó sẽ mang lại lợi ích cho nhân dân, đưa đất nước phát triển và tạo thêm công ăn việc làm cho người nông dân.

Đăng Trung