Áp lực hoán đổi nợ với HNG
Tình hình tài chính của Cty CP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HOSE: HNG) đã được cải thiện sau khi tái cơ cấu nợ từ cuối năm 2016. Thế nhưng, áp lực hoán đổi nợ vay đối với HNG vẫn còn rất lớn.

Chuyển hướng hoạt động
Trong giai đoạn 2012 – 2016, doanh thu thuần của HNG tăng mạnh từ 133,5 tỷ đồng (2012) lên mức 4.776 tỷ đồng (2016), nhưng hiệu quả kinh doanh không tương ứng. Sở dĩ như vậy là do Cty đã triển khai các mảng kinh doanh nông nghiệp, như cao su, mía đường, dầu cọ,… nhưng kết quả không khả quan. Do đó, Cty đã phải chuyển nhượng mảng mía đường cho TTC vào tháng 5/2017.
Trước khó khăn nói trên, HNG đã chuyển hướng sang lĩnh vực trồng trái cây với tổng cộng 18.686 ha và 18 loại hoa quả khác nhau. Trong đó, chanh dây đã được thu hoạch và kinh doanh từ tháng 10/2016. Ngoài ra, thanh long và chuối cũng có thể được thu hoạch và xuất bán trong năm 2017. Nếu so với cao su và cọ dầu, trái cây là loại cây ngắn ngày thu hoạch nhanh, nên đã giúp Cty cải thiện vòng quay vốn.
Nhờ vậy, trong 6 tháng đầu năm nay, kết quả kinh doanh hợp nhất của Cty đã cải thiện khi lãi ròng sau thuế đạt 1.013 tỷ đồng, sau khi bị lỗ ròng 1.020 tỷ đồng năm 2016.
Trong kỳ, doanh thu thuần của Cty đạt 1.744 tỷ đồng, giảm 32,8% so với cùng kỳ năm ngoái, do Cty đã chuyển nhượng mảng mía đường vào ngày 22/5/2017; doanh thu trồng bắp giảm do Cty đã chuyển từ trồng bắp sang trái cây; giá cao su giảm nên Cty đã giảm khai thác cao su;…
Mặc dù doanh thu giảm mạnh, nhưng tỷ trọng giá vốn trên doanh thu thuần của Cty lại giảm xuống mức 66,5% so với mức 86,7% của cùng kỳ năm ngoái, cho thấy hoạt động sản xuất, kinh doanh của Cty đã bắt đầu hiệu quả.
Đặc biệt, doanh thu tài chính của Cty đã tăng lên mức 1.144 tỷ đồng, cao hơn nhiều so với mức 133 tỷ đồng của cùng kỳ do HNG thanh lý Cty mía đường thu được 871 tỷ đồng và thanh lý Cty CP Hoàng Anh Ban Mê thu được 107 tỷ đồng. Trong khi đó, chi phí lãi vay là 392 tỷ, tăng khoảng 30 tỷ đồng so với cùng kỳ năm ngoái. Điều đáng lưu ý là, hiện nợ phải trả của Cty đang ở mức khá cao, khoảng 23.749 tỷ đồng, trong khi vốn chủ sở hữu là 10.478 tỷ đồng. Theo đó, hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu của Cty là 2,26 lần.
Rủi ro từ trái cây
Mặc dù việc chuyển hướng sang kinh doanh trái cây đã giúp HNG giảm bớt khó khăn và có lãi trong 6 tháng đầu năm 2017. Tuy nhiên, theo BSC, hoạt động này cũng ẩn chứa khá nhiều rủi ro đối với HNG.
Thông thường, chất lượng của trái cây phụ thuộc vào thổ nhưỡng cũng như khí hậu từng vùng miền. Thế nhưng, ngoài chanh dây đang đem lại hiệu quả cao, thì các loại trái cây còn lại của HNG chưa được trồng thử nghiệm. Do đó, rủi ro với các loại trái cây này vẫn còn khá lớn, nhất là khi tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, có khả năng ảnh hưởng xấu đến năng suất và chất lượng trái cây của HNG.
Ngoài ra, giá cả trái cây cũng thường biến động khá mạnh tùy thuộc vào cung cầu của thị trường. Hiện tại, ngoài chanh dây và thanh long của Việt Nam đang chiếm ưu thế, thì các loại trái cây khác của HNG đang phải cạnh tranh gay gắt với các loại trái cây từ Thái lan, Hàn Quốc, Mỹ,…
Trong số 4 loại trái cây chính của HNG, hiện mới chỉ có xoài và chuối được xuất khẩu chính ngạch. Do đó, việc xuất khẩu qua đường tiểu ngạch các loại trái cây khác, chủ yếu sang Trung Quốc, vẫn đang tiềm ẩn rủi ro và là thách thức lớn đối với HNG. Bởi vì, nếu bị ách tắc khi xuất khẩu, thì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng trái cây do các loại trái cây của HNG chủ yếu là trái cây tươi.
Để tránh phụ thuộc quá nhiều vào thị trường Trung Quốc, HAG phải mở rộng xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng khác. Và để mở rộng thị trường xuất khẩu, HNG phải đáp ứng được tiêu chuẩn Global Gap và một số tiêu chuẩn quốc tế khác. Tuy nhiên, việc mở rộng thị trường xuất khẩu có thể sẽ khiến biên lợi nhuận gộp của HAG sụt giảm do khoảng cách địa lý khiến chi phí xuất khẩu tăng.
Nếu HNG không tìm cách hóa giải những rủi ro nói trên, thì sẽ tiếp tục gặp khó khăn trong việc xử lý dòng tiền, dẫn tới khó khăn trong việc chi trả lãi vay cũng như trả nợ gốc vay.
Tái cơ cấu nợ - cách nào? Theo Nghị định 20/2017/NĐ-CP quy định về quản lý thuế đối với các DN có giao dịch liên kết, có hiệu lực từ ngày 1/5/2017, tổng chi phí lãi vay phát sinh trong kỳ của DN được trừ xác định thu nhập chịu thuế TNDN không vượt quá 20% của tổng lợi nhuận thuần của hoạt động kinh doanh cộng với lãi vay và chi phí khấu hao trong kỳ. Với những DN có vốn vay lớn như công ty mẹ (HAGL), số thuế bị truy thu hoặc phải nộp sẽ rất lớn. Trong khi đó, khoảng 50% tổng vốn vay ngắn hạn và dài hạn của HNG được tài trợ bởi HAGL. Bởi vậy, HAGL phải tìm cách hoán đổi nợ vay ở HNG, gây áp lực lên Cty này. Ngoài ra, trước đó, ĐHĐCĐ đã phê duyệt phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ để hoán đổi nợ theo Nghị quyết số 0706/17/NQĐHĐQCĐ-HAGL Agrico ngày 07/06/2017. Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 6, Điều 1 của Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Luật chứng khoán, các đợt chào bán phải cách nhau ít nhất 6 tháng. Với kế hoạch tái cơ cấu và cải thiện tình hình tài chính gấp rút hiện nay của Cty, HNG dự kiến sẽ phải thực hiện việc phát hành riêng lẻ bổ sung ngay sau đó. Bởi vậy, nếu thực hiện phương án phát hành cổ phiếu riêng lẻ bổ sung tiếp theo sau phương án của Nghị quyết 0706, thì việc tái cơ cấu nợ vay sẽ kéo dài sang năm 2018. Do đó, HNG đã xin ý kiến cổ đông tại Tờ trình số 0709/TTr-HAGL-Agrico ngày 7/9/2017 về việc không thực hiện phương án chào bán cổ phiếu riêng lẻ hoán đổi nợ theo Nghị quyết nói trên, mà sẽ chào bán cổ phiếu riêng lẻ năm 2017. Theo đó, HNG sẽ chào bán 149,7 triệu cổ phiếu, trong đó 30 triệu cổ phiếu được chào bán riêng lẻ với giá 10.000 đồng/cp để thanh toán các nghĩa vụ tài chính và bổ sung nguồn vốn lưu động của Cty; 119.7 triệu cổ phiếu còn lại sẽ được chào bán riêng lẻ để hoán đổi các khoản nợ khoảng 1.209 tỷ đồng cho Cty CP Hưng Thắng Lợi Gia Lai và 3 cá nhân. Tuy nhiên, nếu việc phát hành này không thành công, thì sẽ tiếp tục gây áp lực lớn cho HNG về hoán đổi nợ vay. |