SMA - Sẵn sàng tham gia cuộc chơi lớn

Ngành dịch vụ, vận tải biển Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển, nhưng đang bị cạnh tranh rất khốc liệt. Từ lâu, tất cả các hãng tàu hàng đầu thế giới đã tham gia vào thị trường để định hình và “phân chia” thị phần trong nước. Sắp tới, khi thị trường được mở rộng hơn thì cơ hội cho các doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam là vẫn còn, nhiều đơn vị đã chuẩn bị nội lực, ý chí chiến đấu để sẵn sàng tham gia cuộc chơi lớn. Công ty Đại lý Hàng hải Ngôi Sao (SMA) là một điển hình trên thị trường vận tải biển mà Nhà Đầu Tư đã có cuộc trò chuyện với ông Bùi Minh Quốc Khoa, Giám đốc công ty. 

Cuối năm 2015 là thời điểm hình thành Cộng đồng kinh tế chung Asean (AEC) và sắp tới dự kiến các hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam với các nước sẽ được ký kết. Ông có chuẩn bị gì cho "cuộc chơi" lớn chưa?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Khi bước vào cuộc cuộc chơi lớn lúc nào cũng vừa là thách thức nhưng cũng vừa là cơ hội. Để đến với các cuộc chơi này, công ty SMA đã và đang chuẩn bị nội lực, đào tạo nhân viên mới, đưa nhận sự nòng cốt tham gia những lớp huấn luyện ngắn ngày để nâng cao kiến thức, đầu tư thêm phương tiện vận tải... Về đối ngoại thì công ty luôn mở rộng mạng lưới với các đại lý, đối tác trong nước và ngoài nước. Chúng tôi cũng luôn cải thiện để phục vụ khách hàng tốt hơn, đa dạng hóa dịch vụ của công ty, nâng cao mức độ hài lòng và tín nhiệm của khách hàng, qua đó nâng cao vị thế của công ty trên thị trường. Hiện nay, chúng tôi đã sẵn sàng để tham gia vào cuộc chơi lớn vì chúng tôi mong chờ ở cơ hội có được nhiều hơn e ngại thử thách. 

Năm 2018, theo lộ trình hội nhập WTO của nhà nước trong thời kỳ mở cửa sẽ không bảo hộ đại lý nữa. Sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp Việt Nam với nhau, doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp nước ngoài sẽ còn "khốc liệt" hơn nữa. Những điều đó có làm ông nản chí?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Năm 2018 là cột mốc quan trọng của ngành Vận Tải Việt Nam, nhưng theo tôi thì đây cũng không phải là sự thay đổi quá lớn, vì thật ra khi Việt Nam chưa gia nhập WTO thì các công ty Logistics, Hãng Tàu, Hãng Hàng Không nước ngoài cũng đã tham gia vào thị trường Việt Nam dưới hình thức liên doanh và nắm 49% vốn góp. Tuy chỉ nắm 49% nhưng các công ty nước ngoài đều nắm quyền quản lý các công việc mang tính chất nghiệp vụ, ngay cả các vị trí quản lý cấp cao cũng là người nước ngoài, do đó có thể nói thị trường Việt Nam từ lâu đã bị chi phối bởi các công ty nước ngoài chứ không đợi đến năm 2018. Và cũng như tôi đã nói ở trên, thách thức luôn đi cùng với cơ hội, do đó chúng tôi không sợ hãi cũng như không nản chí mà luôn hướng đến việc phải nắm lấy cơ hội và vượt qua thách thức. Sự cạnh tranh luôn làm cho chúng tôi phải tự làm tốt mình hơn và đó cũng là qui luật sống còn để tham gia vào sân chơi lớn. 

Từ năm 2016, Bộ GTVT sẽ thực hiện mô hình sàn giao dịch vận tải (GDVT). Đây là mô hình đã giúp rất nhiều quốc gia nâng cao năng lực cạnh tranh một cách đáng kể. Ông có các đề xuất gì để sàn hoạt động thật hiệu quả, minh bạch mang lại lợi ích cho các bên tham gia?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Theo tôi tham khảo thì mô hình sàn GDVT đã hoạt động hiệu quả ở một số nước trong khu vực Đông Nam Á nhưng có nền Logistics phát triển cao hơn chúng ta như Singapore, Thái Lan,… nó thật sự mang lại lợi ích chung cho cả chủ hàng và Doanh Nghiệp Logistics. Để sàn hoạt động được hiệu quả thì phải có nhiều giao dịch thành công thông qua sàn. Các cơ quan quản lý cần phải có những chế tài để kiểm soát thông tin trên sàn, tránh việc các Doanh Nghiệp Vận Tải vì cạnh tranh không lành mạnh đưa lên sàn những thông tin ảo hoặc giá cả không thật, dẫn đến những Doanh Nghiệp có nhu cầu vận tải không tin tưởng vào việc giao dịch thông qua sàn. Ngoài ra sàn giao dịch phải có chức năng cho phép Chủ Hàng phản ánh và đánh giá về chất lượng và uy tín của Doanh Nghiệp Vận Tải, qua đó tăng tính cạnh tranh lành mạnh trên thị trường. Doanh Nghiệp Vận Tải nào tốt hay xấu thì đều được thị trường biết đến. Tôi nghĩ đó cũng sẽ là phần thưởng xứng đáng cho các Doanh Nghiệp Vận Tải có năng lực và làm ăn đàng hòang, chân chính. 

Hiện kinh tế thế giới, kinh tế Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn trong những năm qua, thể hiện rõ nhất là ở mặt doanh thu của nhiều DN bị giảm sút. Còn công ty của ông thì sao?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Công ty chúng tôi cũng gặp nhiều khó khăn trong công việc kinh doanh, thể hiện rõ nhất là sản lượng hàng xuất khẩu và nhập khẩu của các khách hàng lớn và khách hàng truyền thống bị suy giảm. Hàng vận tải nội địa thì sản lượng chỉ bằng khoảng 30% so với cùng kỳ năm trước. Để tiếp tục giữ vững đà phát triển, công ty đã phải cố gắng rất nhiều như đa dạng hóa và mở rộng dịch vụ, phát triển những dịch vụ cộng thêm để nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng. Thay vì trước đây chỉ tập trung vào việc vận chuyển những mặt hàng thông thường thì nay SMA đã mở rộng qua việc vận chuyển hàng dự án, hàng triển lãm, hàng siêu trường, siêu trọng, đầu tư thêm phương tiện để vận tải những mặt hàng đặc biệt, những mặt hàng mang tính chất đặc thù riêng , làm dịch vụ Ủy Thác Xuất Nhập Khẩu, dịch vụ khai thuê Hải Quan. Nhờ đó mà trong những năm qua công ty SMA đã có thêm nhiều khách hàng VIP mới và đứng vững được trong giai đoạn thị trường nhiều khó khăn như hiện nay. 

Theo ông, điều gì đang và sẽ cản trở ngành phát triển?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Những năm gần đây Chính Phủ có nhiều thay đổi về chính sách quản lý cũng như chính sách đầu tư để tạo điều kiện tốt tối đa cho ngành phát triển. Tuy nhiên, cũng cần có thời gian để  phát huy được hết tính tích cực của các chính sách này. Những khó khăn hiện tại mà ngành Vận Tải đang gặp phải có thể kể đến như  tình trạng quá tải ở một số Cảng Biển mà điển hình như Cảng Cát Lái ở TP. HCM và ở cảng Hải Phòng; tình trạng thường xuyên kẹt xe ở các tuyến đường ra vào cảng dẫn đến việc các công ty vận tải khó lòng mà đáp ứng đúng tiến độ giao hàng cho khách hàng. Bên cạnh đó, hiện nay có quá nhiều các loại phí đường bộ dẫn đến giá thành vận chuyển lên cao, làm đội chi phí logistics của các doanh nghiệp sản xuất và thương mại… những vấn đề đang gây ra nhiều khó khăn trực tiếp cũng như gián tiếp lên ngành vận tải Việt Nam. 

Cần những giải pháp nào để khắc phục triệt để vấn đề này?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Vì đây là những vấn đề liên quan đến sự quy hoạch và những chính sách vĩ mô dài hạn cho nên để khắc phục triệt để những khó khăn này trong thời gian ngắn thì rất khó. Tôi nghĩ Chính phủ và các cơ quan quản lý cũng đã nhìn ra những bất cập này và đang có từng bước điều chỉnh cho phù hợp. Có thể kể đến như việc di dời cảng Biển ra khỏi khu Trung tâm thành phố, phân bổ đầu tư ra nhiều Cảng khác nhau để tránh việc hàng hóa dồn ứ ở một số Cảng trọng điểm, từng bước mở rộng và nâng cấp đường xá để tăng năng lực vận chuyển đường bộ… Tôi tin trong thời gian sắp tới những khó khăn này sẽ được khắc phục nhiều. 

Ông thường giải trí như thế nào để cân bằng cuộc sống sau những giờ làm việc căng thẳng?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa: Tôi thường không có nhiều thời gian để giải trí, nhưng tôi cũng dành nhiều thời gian để xem báo và gặp bạn bè, qua đó vừa cập nhật thông tin vừa để thư giãn trong cuộc sống. Đôi khi gặp việc gì đó khó giải quyết thì tôi cũng thường hẹn bạn bè uống café để nói chuyện thư giãn và đôi khi cũng tìm ra được hướng giải quyết. Ngoài ra xem một bộ phim hay cũng là cách thư giãn tuyệt vời (cười). 

Sau 5 năm phát triển, định hướng phát triển của DN trong thời gian tới?

Ông Bùi Minh Quốc Khoa:  Thời điểm công ty SMA ra đời cũng là lúc kinh tế Việt Nam đang rơi sâu vào suy thoái bắt nguồn từ khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008. Lúc đó, chúng tôi đã phải nổ lực rất nhiều để tồn tại. Tuy nhiên, nhờ bạn bè, đối tác, nhân viên công ty và gia đình giúp đỡ mà công ty cũng vượt qua thời điểm khó khăn đó và tiếp tục phát triển.

Định hướng phát triển tới năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2025 là SMA sẽ phát triển theo chiều rộng, đa dạng hóa dịch vụ, phát triển theo mô hình Integrated Logistics. Song song với việc đa dạng hóa dịch vụ trong nước, công ty vẫn sàn lọc và mở rộng mạng lưới đại lý nước ngoài, mục tiêu là phải có văn phòng ở Singapore để mở rộng hoạt động với đại lý nước ngoài. 

Xin chân thành cảm ơn ông!

Ngọc Lan