Các bộ đồng loạt nêu vướng mắc về Luật Quy hoạch, Chính phủ đề nghị Quốc hội “giải cứu”

Đề nghị kéo dài thời hạn áp dụng của pháp luật chuyên ngành

Trước các vướng mắc liên quan đến Luật Quy hoạch, ngày 30.5, Chính phủ đã có Tờ trình Dự thảo Nghị quyết thi hành Luật Quy hoạch, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch.

Theo đó, Chính phủ nêu 3 vướng mắc chính như, hiện có một số quy hoạch đã được lập, thẩm định nhưng chưa được phê duyệt, nay sẽ phải làm theo trình tự của Luật Quy hoạch, dẫn đến mất nhiều thời gian.

Bên cạnh đó, quy định của luật hiện hành không cho phép điều chỉnh quy hoạch cục bộ, dẫn đến không bảo đảm sự linh hoạt trong quá trình điều hành của các địa phương.

Vướng mắc cuối cùng được chỉ ra là kể từ thời điểm luật có hiệu lực, quy định có liên quan đến các quy hoạch tại các luật chuyên ngành cũng đồng thời hết hiệu lực, khiến không còn căn cứ pháp lý để thực hiện các quy hoạch này.

Vì vậy, Chính phủ đề nghị Quốc hội ban hành nghị quyết trên để hướng dẫn chuyển tiếp, không hồi tố quy định với các quy hoạch đã thẩm định trước và cho kéo dài thời hạn áp dụng quy hoạch được quy định tại các luật chuyên ngành.

Dự thảo Nghị quyết mà Chính phủ trình bao gồm 3 điều, trong đó, một điều quy định về chuyển tiếp các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030; một điều chuyển tiếp thi hành Luật Quy hoạch, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 11 luật có liên quan đến quy hoạch; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch và một điều về tổ chức thực hiện Nghị quyết.

Nhiều bất cập liên quan đến Luật Quy hoạch ở các lĩnh vực từ xây dựng, công thương, giao thông vận tải, văn hoá, thông tin truyền thông...

Cụ thể hướng dẫn chuyển tiếp các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh đã tổ chức lập, thẩm định trước ngày 1.1.2019. Các quy hoạch đã tổ chức lập nhưng chưa được thẩm định thì tổ chức thẩm định theo quy định Luật Quy hoạch và các luật sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan đến quy hoạch; việc quyết định hoặc phê duyệt theo quy định tại Luật Quy hoạch.

Hai là, các quy hoạch đã thẩm định nhưng chưa được quyết định hoặc phê duyệt, thì thực hiện quyết định hoặc phê duyệt theo quy định của Luật Quy hoạch. Trường hợp cấp có thẩm quyền quyết định hoặc phê duyệt quy hoạch yêu cầu bổ sung hồ sơ và thẩm định lại thì phải bổ sung hồ sơ và thẩm định lại quy hoạch theo quy định tại các điều của Luật Quy hoạch và các luật sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan đến quy hoạch.

Ngoài ra, Chính phủ đề nghị kéo dài thời hạn áp dụng của pháp luật chuyên ngành có liên quan cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 được quyết định hoặc phê duyệt theo quy định của Luật Quy hoạch và các luật sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan đến quy hoạch để điều chỉnh và thực hiện các quy hoạch đã được quyết định hoặc phê duyệt trước ngày 1.1.2019.

Đình trệ vì Luật Quy hoạch, gây lãng phí lớn cho xã hội

Trước đó, Bộ Kế hoạch Đầu tư đã gửi văn bản đến các bộ, ngành về việc rà soát vướng mắc và đề xuất nội dung Nghị quyết việc chuyển tiếp thi hành Luật Quy hoạch, các luật, pháp lệnh sửa đổi một số điều có liên quan đến quy hoạch, các bộ đã đồng loạt nêu vướng mắc, kiến nghị liên quan đến các nội dung của dự thảo. Đồng loạt các bộ Giao thông vận tải, Bộ Khoa học công nghệ, Bộ Xây dựng, Bộ Thông tin và truyền thông, Bộ Văn hoá thể thao và du lịch… đều nêu ra các vướng mắc, đề xuất trong lĩnh vực thuộc bộ quản lý.

Các bộ đều thống nhất rằng việc Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết kể trên là cần thiết và phù hợp với thực tiễn, nhằm tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong giai đoạn đầu thi hành Luật Quy hoạch và các luật, pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan đến quy hoạch.

Cụ thể, báo cáo của Bộ Giao thông vận tải cho biết, hiện nay bộ được Thủ tướng giao triển khai các quy hoạch thuộc lĩnh vực liên quan đến an ninh - quốc phòng không thuộc quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành nên việc triển khai đang bị vướng mắc do không có quy định về trình tự, thủ tục và nguồn vốn để lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch này.

Do đó, bộ đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định về các loại quy hoạch khác trong đó có quy hoạch về quốc phòng - an ninh theo nhiệm vụ được Thủ tướng giao trong dự thảo Nghị quyết của Quốc hội để làm cơ sở thực hiện.

Bộ GTVT cũng đưa ra đề xuất liên quan đến khoản 1, 2 Điều 1 của dự thảo Nghị quyết. Cụ thể, Bộ GTVT phân tích cần phải có quy hoạch tổng thể quốc gia mới có có sơ để lập các quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh. Quy định như khoản 1 Điều 1 nhằm cho phép triển khai đồng thời các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh là cần thiết tháo gỡ quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật Quy hoạch.

“Đề nghị nghiên cứu bổ sung giải pháp để thực hiện yêu cầu này, đảm bảo tính khả thi của Nghị quyết, đồng thời nghiên cứu bổ sung thời hạn hoàn thành các quy hoạch này”, văn bản của bộ nêu.

Cũng theo Bộ GTVT, do các quy định liên quan đến quy hoạch trong đó có lĩnh vực thuộc bộ quản lý đã bị Luật sửa đổi bổ sung 1 số điều của 37 luật có liên quan đến quy hoạch thay thế và có hiệu lực từ 1.1.2019 dẫn đến cùng 1 đối tượng quy định của luật pháp có 2 văn bản quy định nên đề nghị cần làm rõ sự phù hợp theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Bộ GTVT nhận định, việc lập, thẩm định, phê duyệt các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, tỉnh phải đến 2020 mới hoàn thành. Tại thời điểm này, nếu các quy hoạch đang có không còn hiệu lực sẽ không có căn cứ để xây dựng kế hoạch đầu tư công giai đoạn tiếp theo, không thể triển khai lập dự án đầu tư để huy động vốn xã hội hoá do các quy hoạch này không còn hiệu lực, không thể thực hiện điều chỉnh cục bộ các quy hoạch nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn cuộc sống, gây lãng phí lớn cho xã hội…

Báo cáo của Bộ Xây dựng cho rằng, trong quá trình triển khai thực hiện Luật Quy hoạch và các luật, pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều có liên quan đến quy hoạch, việc lập, phê duyệt quy hoạch và thực hiện quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng đã gặp một số vướng mắc. Cụ thể, quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia và các quy hoạch xây dựng chưa thể tổ chức lập, phê duyệt do phải chờ để đảm bảo phù hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia.

Một số khu chức năng gặp khó khăn trong xin chấp thuận chủ trương điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng do quy hoạch tổng thể cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh chưa được tổ chức lập, phê duyệt.

Các quy hoạch xây dựng vùng tỉnh không thể thực hiện điều chỉnh do quy định về việc lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng tỉnh đã bị bãi bỏ…

Bộ Công Thương trước đó cũng cho biết, nếu không có cơ chế trong giai đoạn chuyển tiếp thì các dự án đang xin bổ sung vào quy hoạch phải chờ đợi ít nhất 1 đến 2 năm nữa, tức là có thể tới năm 2021 mới được phê duyệt. Các dự án công nghiệp sẽ bị chậm trễ, ảnh hưởng đến tiến độ, phát triển công nghiệp đất nước.

Trước đó, Luật Quy hoạch từng làm “nóng” hội trường Quốc hội ngày 30 và 31.5, khiến Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị gác lại tranh luận, đề nghị các đại biểu trao đổi về vấn đề này sau.

Tại phiên thảo luận ngày 30.5, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương, đoàn Quảng Bình cho biết, thực trạng Luật Quy hoạch có nguy cơ đe doạ nghiêm trọng nền kinh tế đất nước làm nhiều dự án đầu tư nước ngoài ngừng hoạt động.

Vị đại biểu đề nghị Quốc hội mạnh dạn sửa đổi hoặc ban hành Nghị quyết riêng xử lý việc chuyển tiếp các quy hoạch liên quan đến điều chỉnh quy hoạch cho đến khi quy hoạch cấp quốc gia, vùng, tỉnh được phê duyêt, cho phép triển khai, tạo cơ hội các bộ ngành được thẩm định, được phê duyệt tiến hành thi công để dự án không nằm im, trì trệ. Chấp thuận cho các dự án chuyển tiếp đã trình hồ sơ thẩm định trước năm 2018 nằm trong các lĩnh vực điện, khoáng sản.