Bibica đang chịu sức ép nào?

Với mâu thuẫn giữa nội bộ cổ đông nội là nhóm Cty Chứng khoán (SSI) và ngoại là Lotte (Hàn Quốc) kéo dài nhiều năm chưa được giải quyết dứt điểm, liệu đây có phải là “gót chân Asin” của Bibica trước sức ép cạnh tranh và thị phần?

Theo báo cáo tại Đại hội cổ đông (ĐHCĐ), kết thúc Quý I/2016, Bibica đạt doanh thu bán hàng 248 tỷ đồng, giảm 252 tỷ đồng so cùng kỳ năm 2015, lợi nhuận sau thuế đạt 10,1 tỷ đồng, giảm gần 30% so cùng kỳ. Nguyên nhân chi phí tài chính và bán hàng tăng mạnh.

Lợi nhuận sau thuế giảm mạnh

Năm 2015, Bibica đạt doanh thu 1170 tỷ đồng, lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS) đạt 5557 đồng. Sự tăng trưởng này chủ yếu do nhiều nguyên liệu đầu vào như chất dẻo, sữa, bao bì nhựa giảm và Bibica tiếp tục nhận hạn mức nhập khẩu đường 1000 tấn với giá rẻ hơn giá đường nội địa tới 16%. Vì thế, sang năm 2016, khi các yếu tố hỗ trợ này không còn nữa, mục tiêu lãi sau thuế của Bibica dự kiến chỉ còn 65 tỉ đồng, giảm 23% so với năm 2015. Bên cạnh đó, Bibica vẫn còn nhiều tồn đọng chưa giải quyết được như dự án nhà máy Bibica Miền Bắc giai đoạn 1 được lên kế hoạch từ năm 2007, bị hoãn nhiều lần, mãi đến năm 2015 mới có chủ trương chi khoảng 18,5 tỷ đồng để đầu tư nghiên cứu thị trường và xây dựng cơ bản.

Tại ĐHCĐ, Bibica đã đề ra khá nhiều kế hoạch cho năm 2016, như đầu tư dây chuyền bánh kẹo mềm cao cấp, khai thác dây chuyền bánh Pie thêm 30%, gia tăng độ phủ từ 95.000 cửa hàng lên 120.000 cửa hàng… Nhưng thực tế, các mục tiêu này có thể không đạt được vì vấp phải lực cản từ mâu thuẫn trong nội bộ cổ đông nội và ngoại của Cty.

Cán cân quyền lực nghiêng về ai ?

Điều đặc biệt, tại ĐHCĐ thường niên năm 2016, việc thực hiện bầu thay thế và bổ sung 02 thành viên HĐQT là ông Kim Jun Yeon thay thế ông Jeong Hoon Cho, đại diện vốn cho Lotte từ nhiệm ngày 4/5/2016.

Ông Nguyễn Khắc Hải, Phó Tổng giám đốc SSI thay thế ông Nguyễn Ngọc Hòa, đại diện vốn của PAN Food.

Đặt chân vào Bibica từ cuối năm 2007 sau khi mua khoảng 30% vốn, Cty TNHH Bánh kẹo Lotte (thuộc tập đoàn Lotte – Hàn Quốc) là đối tác chiến lược nước ngoài lớn nhất và được kỳ vọng sẽ hỗ trợ Bibica trong hoạt động kinh doanh cốt lõi. Đặc biệt là giúp Bibica thực hiện 2 dự án nhà máy Bibica miền Đông giai đoạn 2 và nhà máy Bibica Miền Bắc… Song, việc triển khai cả hai nhà máy đều đã bị thay đổi, nhà máy Bibica miền Đông bị chuyển sang sản xuất dòng sản phẩm bánh Pie – một dòng sản phẩm của Lotte và dự án nhà máy Bibica miền Bắc (Hưng Yên) thì bị giãn tiến độ.

Dù vậy, việc đưa vào vận hành dự án nhà máy Bibica Miền Đông năm 2010 đã giúp doanh thu Cty cải thiện mạnh, đồng thời cán mốc 1000 tỷ đồng doanh thu vào năm 2011 và lãi ròng đạt trên 40 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, khi Lotte muốn thâu tóm và biến thương hiệu Bibica thành thương hiệu Lotte thì mâu thuẫn bắt đầu. Cũng trong thời gian này, kết quả kinh doanh bất ngờ giảm mạnh cả về doanh thu và lợi nhuận sau thuế. Theo chuyên gia Lê Đăng Doanh, tranh chấp với Lotte chưa xong, thế cục tại Bibica lại phức tạp hơn với sự xuất hiện của nhóm cổ đông lớn SSI, khiến cho mẫu thuẫn trong nội bộ Bibica đẩy lên đỉnh điểm.

Tính đến nay, SSI đang năm giữ 45,71% cổ phiếu Bibica, trong khi Lotte năm giữ 44,3% và cả hai đều đang cố gắng tiếp tục gom cổ phiếu. Như vậy, nhóm cổ đông SSI đã thắng thế so với Lotte.

Theo ông Doanh những thay đổi trong HĐQT tại ĐHCĐ cho thấy vấn đề nhân sự tạm gác lại 3 năm qua đã được khơi dậy và kỳ vọng sẽ giải quyết được mâu thuẫn nội, ngoại, nếu không Bibica sẽ khó lòng cạnh tranh với sự xuất hiện nhiều thương hiệu DN bánh kẹo ngoại.

Những thách thức

Theo báo cáo mới đây, doanh thu ngành bánh kẹo VN năm 2016 tăng trưởng 12, 65% so với năm 2015, đạt gần 30 nghìn tỉ đồng.

Thống kê cho thấy hiện có ít nhất 8 DN đang có doanh thu hàng năm trên 1000 tỷ đồng, gồm Kinh Đô ,Orion Food Vina, Hữu Nghị, Perfetti Van Melle, Phú Trường Quốc tế (Richfield), Bibica và Liwayway (Oishi). Tổng doanh thu của các DN này vào khoảng 15000 tỷ đồng, chiếm ½ tổng doanh thu toàn ngành

Đối với người tiêu dùng, bánh kẹo “ngoại” – hoặc ít nhất có yếu tố nước ngoài, dù chỉ là cái tên, cũng phần nào hấp dẫn hơn bánh kẹo trong nước. Trong số các DN dẫn đầu có thể thấy các thương hiệu nước ngoài tỏ ra lấn lướt với Orion, Perfetii Van Melle, Liwayway/Oishi.

Rất nhiều nhà đầu tư đang hy vọng thế giằng co ở Bibica sẽ sớm bị phá vỡ, nhất là khi mới đây, đại diện PAN Food úp mở về khả năng 2 nhóm cổ đông lớn ở Bibica có thể đạt sự đồng thuận 100%. Bởi lẽ, ABT đã rút khỏi Bibica, trong khi PAN Food lại không tăng sở hữu. Do đó, ưu thế dường như đang nghiêng về đối tác ngoại là Lotte.

Chuyên gia kiểm toán Nguyễn Sỹ Hùng cho biết, vấn đề cốt lõi của Bibica hiện nay, nếu không giải quyết được, mâu thuẫn nội bộ sẽ cản trở thị phần và sức cạnh tranh ngày càng yếu trên thị trường. Bibica có những yếu tố hơn hẳn các DN cùng ngành như vẫn giữ được thương hiệu nổi tiếng, nền tảng tài chính lành mạnh, không đi vay nợ, với khả năng sinh lời cao…

Liệu các cổ đông Bibica có nhận thức được điều này (nhất là cổ đông đến từ nhóm SSI)? Nếu không nhận thức sớm và giải quyết những bất đồng này, Bibica sẽ mất cơ hội để thị phần bánh kẹo lọt vào tay các đối thủ khác…

Theo Enternews