'Nhiều công ty tài chính có văn hóa thu hồi nợ phản cảm'

Phát biểu tại hội thảo "Chuyển động của dịch vụ tài chính thời số hóa" sáng 5/12, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP.HCM, khẳng định việc phát triển hoạt động tài chính tiêu dùng một cách lành mạnh, an toàn, hiệu quả sẽ là giải pháp hữu hiệu để đẩy lùi hoạt động tín dụng đen.

Theo ông, bài toán ngăn chặn hoạt động tín dụng đen đòi hỏi nhiều đơn vị phải có giải pháp đồng bộ. Riêng ngành ngân hàng thời gian qua coi việc phát triển thị trường tài chính lành mạnh là giải pháp tốt nhất đáp ứng nhu cầu người dân cũng như ngăn chặn tín dụng đen.

3 năm qua chứng kiến tốc độ tăng trưởng mạnh của hoạt động cho vay tài chính tiêu dùng. Ông Minh cho biết dư nợ cho vay tài chính tiêu dùng tới cuối tháng 10 riêng trên địa bàn TP.HCM là hơn 450.000 tỷ đồng. Trong giai đoạn 2016-2018, chỉ tiêu này tăng khoảng 36%-37%/năm.

Về góc độ quản lý, ông Minh cho hay Thông tư 18 vừa được NHNN ban hành trong tháng 11 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 43/2016/TT-NHNN quy định cho vay tiêu dùng của công ty tài chính sẽ giúp các doanh nghiệp trong lĩnh vực này hoạt động an toàn, hiệu quả và văn hóa hơn.

Thông tư mới sẽ có hiệu lực từ 1/1/2020. Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM cho biết quy định mới có 3 điểm quan trọng.

Ông Nguyễn Hoàng Minh (thứ 2 từ phải sang) trao đổi cùng các diễn giả tại hội thảo sáng 5/12. Ảnh: Việt Đức.

Đầu tiên là yêu cầu về tỷ lệ giải ngân trực tiếp cho khách hàng. Theo đó, NHNN đề ra lộ trình giảm tỷ lệ giải ngân trực tiếp của các công ty tài chính cho khách hàng so với tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng đến cuối năm 2023 chỉ còn 30%. Hiện tại tỷ lệ này đang ở mức trên 70%.

"Yếu tố thứ hai là về văn hóa đòi nợ, thu nợ của các công ty tài chính. Thời gian qua trong xã hội còn nhiều công ty tài chính có nét văn hóa thu hồi nợ gây nhiều phản cảm cho dư luận, xã hội", ông Minh nhìn nhận.

Thông tư mới sẽ điều chỉnh hoạt động thu hồi nợ khi quy định rõ thời gian, số lần, đối tượng nhắc nợ. Trong đó, công ty tài chính chỉ được nhắc nợ với người nợ thay vì thông tin đến cả những người liên quan cá nhân vay nợ như thời gian qua.

Điểm quan tọng cuối cùng là quy định yêu cầu hoạt động của các công ty tài chính phải công khai, minh bạch. Trong đó, lãi suất, các loại phí, hồ sơ vay vốn, phương pháp tính lãi sẽ được công khai. Công ty tài chính cũng phải trả lời khiếu nại của khách hàng.

Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM đánh giá với cơ sở pháp lý mới, thị trường tài chính tiêu dùng dùng sẽ hoạt động theo hướng tích cực, thuận lợi, an toàn, minh bạch hơn, đặc biệt trong xu hướng số hóa.

Về hướng tiếp cận quản lý hoạt động cho vay ngang hàng (P2P) đang phát triển, ông Minh cho biết NHNN vẫn đang nghiên cứu, đánh giá, phân tích tác động của mô hình tín dụng này để báo cáo Chính phủ.