"Biết thế gửi tiết kiệm"

Đó là lời than thở của một nhà đầu tư nhỏ ở Hà Nội khi tiếc nuối vì không gửi tiết kiệm trước Tết, lúc lãi suất còn đang ở đỉnh.

Cuối năm ngoái, thị trường chứng khoán có dấu hiệu tích cực hơn nên chị Hồng Phượng (40 tuổi, Hà Nội) đã rút bớt một số khoản tiền gửi đến ngày đáo hạn để mua cổ phiếu. Thời gian đầu thị trường liên tục đi lên, một số mã trong danh mục lãi hơn 10% chỉ sau một vài tuần khiến chị càng phấn khởi, hăm hở dành luôn số tiền thưởng năm qua để xuống tiền mua thêm. Thế nhưng vừa ra Tết được 1 tuần, thị trường lại điều chỉnh mạnh, số cổ phiếu mà chị nắm giữ không tăng mà còn nằm trong nhóm giảm mạnh khiến số lãi “bay sạch”, thậm chí là ngày một lỗ.

“Mỗi phiên nhìn giá cổ phiếu giảm lại thêm sốt ruột. Nhiều lúc mình cũng thấy hối hận, biết thế gửi ngân hàng, tiền lãi sáng còn kiếm được bát phở, chiều được cốc trà sữa. Chứ đầu tư như hiện tại, mua theo môi giới khuyến nghị, cắt toàn trúng đáy mà lại mua đỉnh, bao giờ mới về bờ”, chị Phượng than thở: "chắc số mình không giàu được từ đầu tư".

Anh Hùng, (29 tuổi, Hà Nội) thì chia sẻ, năm ngoái số tiền lỗ từ đầu tư chứng khoán của anh làm 3 năm có lãi trước đó trở nên “công cốc”. “Đã tự dặn lòng là từ nay sẽ gửi tiết kiệm, vì lãi suất cũng đang rất cao tới 12%, nhưng vì đã quen với việc trading (giao dịch) và nghĩ rằng cứ quy luật mỗi khi cổ phiếu giảm sâu thì sẽ có nhịp hồi phục nên mình lại lao vào đầu tư tiếp. Khi thị trường tốt thì phấn khởi, nhiều khi lãi cả tuần bằng gửi tiết kiệm 1 năm. Nhưng khi mà thị trường vào downtrend thì rất đáng sợ, tâm lý không vững thì còn ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống hàng ngày. Chính vì vậy, mình quyết định chia ra 50-50, vừa gửi tiết kiệm, vừa mua cổ phiếu”.

Trên thực tế, việc thị trường chứng khoán điều chỉnh mạnh trong năm 2022 đã đưa nhiều cổ phiếu về vùng giá hấp dẫn, khiến nhiều nhà đầu tư lo sợ, nếu không mua thì mất cơ hội kiếm lời. Không ít chuyên gia cũng nhận định rằng thị trường chứng khoán đang bước vào cơ hội nhiều thập kỷ mới có một lần. 

Thậm chí, ngay cả trong kênh gửi tiết kiệm cũng có tâm lý sợ bỏ lỡ. Việc lãi suất khá mạnh thời gian gần đây cũng khiến nhiều người để lỡ thời điểm gửi tiền hời nhất. Chị Hồng Phượng cho biết, sau khi chán nản với việc đầu tư chứng khoán, chị ý định thời gian tới sẽ gửi tiết kiệm để có lãi an toàn, vì nhiều khả năng đây là vùng đỉnh của lãi suất huy động. Nếu để chờ một thời gian nữa, đến giữa năm thì có thể lãi suất lại xuống thấp. Gửi 5 tỷ với lãi suất 12%, kỳ hạn 3 năm sẽ có lãi 1,8 tỷ đồng là con số không hề nhỏ. Nhưng nếu lãi suất thời gian tới giảm mạnh, xuống còn 7-8% thì mức lãi chỉ còn hơn 1 tỷ đồng.

Trái ngược với những dự báo của nhiều chuyên gia phân tích trước Tết, hiện lãi suất huy động lại đang đồng loạt giảm khá mạnh. Khảo sát trước Tết, nhiều ngân hàng vẫn còn huy động tiền gửi với lãi suất phổ biến là 9-10%/năm, thậm chí có thể thỏa thuận lên 11-12% cho kỳ hạn 12 tháng. Tuy nhiên, đến hiện tại (ngày 10/2), lãi suất trên trên thị trường đã hạ nhiệt đáng kể, sau khi cơ quan điều hành liên tục chỉ đạo các ngân hàng thương mại tối ưu hoạt động, giảm lãi suất huy động để tạo điều kiện hạ lãi suất cho vay. Theo thống kê, hiện lãi suất 10%/năm đã không còn xuất hiện trên các biểu niêm yết huy động của ngân hàng, tình trạng chênh lệch giữa lãi suất công bố và lãi suất thỏa thuận cũng không còn nhiều như trước. Lãi suất huy động hiện nay so với giai đoạn cao điểm nhất (khoảng tháng 11/2022) đã giảm khoảng 1-2%/năm.

Ngoài ra, một thông tin gây chú ý trên thị trường thời gian gần đây là một số ngân hàng thương mại lớn đã nhóm họp và thống nhất giảm lãi suất huy động nhằm giảm lãi suất cho vay. Ngay từ hôm 7/2, việc giảm lãi suất này đã được rục rịch triển khai đến các chi nhánh và yêu cầu các chi nhánh căn cứ theo chỉ đạo này để cân đối, huy động vốn đảm bảo hiệu quả hoạt động. Một lãnh đạo ngân hàng cho biết, mức lãi suất đa ở các ngân hàng lớn sẽ chỉ còn khoảng 8,7%/năm, thay vì mức tối đa 9,5% hiện tại.

Trong báo cáo phân tích gần đây, Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng cho biết, lãi suất huy động gần như đi ngang trong tháng 1, có dấu hiệu giảm nhiệt từ cuối tháng và có thể sẽ giảm trở lại trong năm 2023 này do điều kiện vĩ mô thuận lợi hơn. Với áp lực hỗ trợ tỷ giá giảm bớt, BVSC cho rằng áp lực tăng lãi suất không còn trong năm 2023. Thay vào đó, chính sách tiền tệ năm nay nhiều khả năng sẽ chuyển sang hướng hỗ trợ cho tăng trưởng. BVSC kỳ vọng lãi suất sẽ giảm trở lại trong năm 2023 này, với các dấu hiệu rõ nét hơn từ quý 2, khi Fed ngừng việc tăng lãi suất và lạm phát của Việt Nam hạ nhiệt.